Mục lục bài viết
Lãi suất điều hành đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính và kinh tế của một quốc gia. Nó không chỉ ảnh hưởng đến các ngân hàng và các tổ chức tài chính, mà còn có tác động sâu rộng đến cuộc sống hàng ngày của mọi người. Trong bài viết này, AzFin sẽ cung cấp cho bạn đọc lãi suất điều hành là gì? Hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của nó trong nền kinh tế hiện đại.
1. Khái niệm lãi suất điều hành
Lãi suất điều hành là một công cụ và chính sách được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam áp dụng nhằm điều tiết các hoạt động tài chính và thúc đẩy sự phát triển kinh tế của quốc gia. Đồng thời, nó cũng hỗ trợ hoạt động sản xuất của cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp thông qua việc giảm lãi suất.
Khái niệm lãi suất điều hành
Vai trò quan trọng của lãi suất điều hành là định hướng cho lãi suất thị trường. Quyết định về việc tăng hay giảm lãi suất điều hành là trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và các tổ chức tín dụng, trong khi các ngân hàng thương mại thực hiện chính sách này. Ngoài việc ảnh hưởng đến lãi suất, lãi suất điều hành cũng có thể gây tác động đến tỷ giá hối đoái và giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.
2. Những loại lãi suất điều hành mà NHNN sử dụng
NHNN sử dụng và điều chỉnh các loại lãi suất điều hành khác nhau tùy thuộc vào từng giai đoạn và mục tiêu vĩ mô của quốc gia. Dưới đây là một số loại lãi suất điều hành thường được áp dụng:
2.1 Lãi suất cho vay trên thị trường mở (OMO)
Đây là lãi suất mà NHNN thiết lập trong quá trình giao dịch bơm vốn cho các thành viên trên thị trường mở. Ví dụ, khi NHNN muốn tăng cung tiền, họ có thể mua tín phiếu kho bạc từ các ngân hàng thương mại và công chúng. Điều này giúp tăng lượng tiền cung ứng trên thị trường theo mục tiêu của NHNN.
2.2 Lãi suất tín phiếu
Trong trường hợp thanh khoản từ hệ thống các ngân hàng thương mại dư thừa, NHNN có thể rút lại tiền bằng cách chào bán tín phiếu kho bạc kỳ hạn ngắn. Lãi suất này có thể điều chỉnh để điều hành thanh khoản và cung tiền.
2.3 Lãi suất chiết khấu
Đây là lãi suất mà NHNN tính trên các khoản tiền mà các ngân hàng thương mại vay để đáp ứng nhu cầu tiền mặt ngắn hạn hoặc bất thường. Khi tỷ lệ dự trữ tiền mặt không đủ, các ngân hàng thương mại có thể vay tiền từ NHNN để đảm bảo mức an toàn trong trường hợp khách hàng rút tiền. Việc điều chỉnh lãi suất chiết khấu có thể ảnh hưởng đến cung tiền trong nền kinh tế.
Những loại lãi suất điều hành mà NHNN sử dụng
2.4 Lãi suất tái cấp vốn
Đây là lãi suất mà NHNN áp dụng cho các nghiệp vụ tái cấp vốn cho ngân hàng thương mại. Đây là lãi suất phạt của NHNN dành cho các ngân hàng thương mại khi họ cạn kiệt cả dự trữ lẫn giấy tờ có giá. Lãi suất này thường cao nhất trong các loại lãi suất điều hành.
2.5 Lãi suất dự trữ bắt buộc
Đây là lãi suất mà NHNN trả cho phần dự trữ bắt buộc của các ngân hàng thương mại. Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là tỷ lệ phần trăm tiền gửi mà các ngân hàng thương mại phải giữ tại NHNN. Phần dự trữ vượt mức bắt buộc được gọi là dự trữ, và lãi suất dự trữ bắt buộc là lãi suất mà NHNN trả cho phần này.
Đọc thêm: Tiềm năng đầu tư tại Việt Nam: Chứng khoán và bất động sản
3. Lý do NHNN giảm lãi suất điều hành
Sự giảm lãi suất điều hành của NHNN phản ánh chính sách tiền tệ đang được nới lỏng nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế, giảm thiểu tác động của sự suy giảm kinh tế hoặc ổn định thị trường tài chính.
Việc giảm lãi suất điều hành có hiệu quả trong việc giảm chi phí vay và tạo cơ hội đầu tư cho các doanh nghiệp và cá nhân, đồng thời thúc đẩy chi tiêu và tăng trưởng kinh tế. Điều này cũng có thể giảm áp lực lãi suất trên thị trường tài chính, góp phần giảm giá trị đồng tiền và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu.
Lý do NHNN giảm lãi suất điều hành
Tuy nhiên, việc giảm lãi suất điều hành cũng có thể mang lại nguy cơ lạm phát và sự suy giảm giá trị tiền tệ. Do đó, quyết định giảm lãi suất điều hành cần được xem xét và thực hiện một cách cẩn trọng, đảm bảo cân nhắc đầy đủ các yếu tố và tác động có thể xảy ra.
Đọc thêm: Việt Nam – Điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư trong chu kỳ kinh tế
4. Lãi suất điều hành biến động ảnh hưởng đến kinh tế như thế nào?
Lãi suất điều hành là một công cụ quan trọng trong tay NHNN để điều chỉnh tình hình kinh tế và thúc đẩy sự phát triển của quốc gia. Quyết định tăng hay giảm lãi suất điều hành phụ thuộc vào tình hình kinh tế và chính sách tiền tệ của quốc gia.
Khi nền kinh tế đang trải qua giai đoạn phát triển quá nóng, tức là kinh tế đang mở rộng với tốc độ không bền vững và có nguy cơ gây ra lạm phát, NHNN có thể tăng lãi suất điều hành nhằm kiềm chế lạm phát và ổn định tỷ giá. Điều này giúp kiểm soát sự suy giảm và đảm bảo ổn định trong hệ thống tài chính.
Lãi suất điều hành biến động gây ảnh hưởng đến kinh tế
Trong trường hợp lạm phát được kiểm soát và nền kinh tế gặp khó khăn, NHNN có thể điều chỉnh giảm lãi suất điều hành nhằm giảm lãi suất huy động của các ngân hàng thương mại, từ đó giảm lãi suất cho vay. Việc giảm lãi suất này tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng và vốn vay, giúp thúc đẩy hoạt động sản xuất và kinh doanh.
Đồng thời, việc giảm lãi suất điều hành cũng có thể làm tăng giá trị đồng tiền VND và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, quyết định tăng hoặc giảm lãi suất điều hành cần được NHNN xem xét cẩn thận để đảm bảo an toàn cho thị trường tài chính, kiểm soát lạm phát và đạt được sự ổn định trong tăng trưởng kinh tế.
Đọc thêm: Tăng trưởng cao: Lợi ích của việc đầu tư vào cổ phiếu ngân hàng
5. Kết luận
Bài viết trên đã cung cấp thông tin về lãi suất điều hành và các loại lãi suất mà NHNN thường sử dụng để điều chỉnh chính sách tiền tệ, nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề này. Hy vọng những chia sẻ này đã mang lại cho bạn nhiều kiến thức bổ ích. Tiếp tục theo dõi AzFin để cập nhật thông tin hữu ích và thú vị hơn trong tương lai!
******************************
Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.
Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây:
- Hotline: 096 249 86 39
- Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
- Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
- Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
- Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/
