Thanh khoản là gì? Tất tần tật về tính thanh khoản

Tính thanh khoản là khả năng chuyển đổi một loại tài sản nào đó thành tiền mặt. Trong chứng khoán, tính thanh khoản là khả năng một cổ phiếu có thể được mua – bán dễ dàng, mà không ảnh hưởng đến giá của các cổ phiếu đó. Tính thanh khoản cao cho thấy cổ phiếu có nhiều người quan tâm và giao dịch, còn tính thanh khoản thấp cho thấy cổ phiếu ít được chú ý và giao dịch.

Tính thanh khoản cao là gì?Tính thanh khoản cao là khi một cổ phiếu có thể được mua – bán dễ dàng, mà không ảnh hưởng đến giá của các cổ phiếu đó. Tính thanh khoản cao cho thấy cổ phiếu có nhiều người quan tâm và giao dịch, cũng như dễ dàng thoát ra khi cần thiết. Tính thanh khoản cao thường được xem là một yếu tố tích cực cho cổ phiếu và thị trường chứng khoán.

Thanh khoản thị trường là khả năng mua bán tài sản trên thị trường mà không ảnh hưởng đến giá của tài sản đó. Thị trường có thanh khoản cao khi có nhiều hoạt động giao dịch và chênh lệch giữa giá mua và giá bán nhỏ.

Thanh khoản thị trường có thể ảnh hưởng đến đầu tư bởi nhiều lý do:

Tính thanh khoản trong chứng khoán là khả năng chuyển đổi của một sản phẩm chứng khoán sang tiền mặt và ngược lại. Chứng khoán có tính thanh khoản cao là chứng khoán dễ dàng mua bán, giá cả ổn định và có khả năng phục hồi vốn cao.

Tính thanh khoản có vai trò và tầm quan trọng lớn đối với cả nhà đầu tư và doanh nghiệp.

Đối với nhà đầu tư, tính thanh khoản giúp họ có thể thực hiện các giao dịch mua bán chứng khoán một cách linh hoạt, tùy theo nhu cầu và chiến lược đầu tư của họ. Tính thanh khoản cũng giúp họ giảm thiểu rủi ro khi muốn thoát khỏi thị trường trong trường hợp có biến động bất lợi. Ngoài ra, tính thanh khoản còn làm tăng tính hấp dẫn của thị trường chứng khoán, thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia, góp phần nâng cao hiệu quả phân bổ nguồn lực và phản ánh giá trị thực của các doanh nghiệp.

Đối với doanh nghiệp, tính thanh khoản giúp họ có thể huy động vốn từ thị trường chứng khoán một cách dễ dàng và hiệu quả, giảm thiểu chi phí tài chính và nâng cao khả năng thanh toán các khoản nợ. Tính thanh khoản cũng giúp họ cải thiện uy tín và niềm tin của các bên liên quan, như nhà đầu tư, khách hàng, đối tác, nhà cung cấp, ngân hàng… Tính thanh khoản còn là một yếu tố quan trọng để đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, phản ánh khả năng sinh lời và duy trì sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp.

Vì vậy, tính thanh khoản là một yếu tố then chốt để duy trì sự ổn định và phát triển của thị trường chứng khoán nói riêng và nền kinh tế nói chung. Tính thanh khoản cần được quan tâm và cải thiện liên tục bởi các nhà quản lý, nhà đầu tư và doanh nghiệp.

Những con số tài chính là những chỉ số phản ánh tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm doanh thu, lợi nhuận, tỷ lệ nợ, tỷ lệ thanh toán, tỷ lệ sinh lời… Những con số tài chính có ảnh hưởng đến tính thanh khoản của cổ phiếu và thị trường chứng khoán theo hai chiều:

• Một mặt, những con số tài chính ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, làm thay đổi cung và cầu của cổ phiếu trên thị trường. Nếu những con số tài chính cho thấy doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tốt, khả năng sinh lời cao, tình hình tài chính ổn định, thì giá cổ phiếu sẽ tăng, thu hút nhiều nhà đầu tư mua vào, làm tăng thanh khoản của cổ phiếu. Ngược lại, nếu những con số tài chính cho thấy doanh nghiệp có kết quả kinh doanh kém, khả năng sinh lời thấp, tình hình tài chính yếu kém, thì giá cổ phiếu sẽ giảm, khiến nhiều nhà đầu tư bán ra hoặc tránh xa, làm giảm thanh khoản của cổ phiếu.
• Mặt khác, những con số tài chính cũng phản ánh khả năng huy động vốn của doanh nghiệp từ thị trường chứng khoán. Nếu những con số tài chính cho thấy doanh nghiệp có uy tín và niềm tin cao của các bên liên quan, thì doanh nghiệp sẽ dễ dàng huy động vốn bằng cách phát hành thêm cổ phiếu hoặc trái phiếu, làm gia tăng nguồn cung của cổ phiếu trên thị trường, góp phần nâng cao thanh khoản của thị trường chứng khoán. Ngược lại, nếu những con số tài chính cho thấy doanh nghiệp có uy tín và niềm tin thấp của các bên liên quan, thì doanh nghiệp sẽ khó khăn trong việc huy động vốn từ thị trường chứng khoán, làm giảm nguồn cung của cổ phiếu trên thị trường, góp phần làm suy yếu thanh khoản của thị trường chứng khoán.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tính thanh khoản của cổ phiếu và thị trường chứng khoán

Khối lượng giao dịch là số lượng cổ phiếu được mua bán trên thị trường chứng khoán trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một ngày. Khối lượng giao dịch có ảnh hưởng đến tính thanh khoản của cổ phiếu và thị trường chứng khoán theo hai chiều:

• Một mặt, khối lượng giao dịch ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, làm thay đổi cung và cầu của cổ phiếu trên thị trường. Nếu khối lượng giao dịch cao, cho thấy nhiều nhà đầu tư quan tâm đến cổ phiếu, thì giá cổ phiếu sẽ tăng, làm tăng thanh khoản của cổ phiếu. Ngược lại, nếu khối lượng giao dịch thấp, cho thấy ít nhà đầu tư quan tâm đến cổ phiếu, thì giá cổ phiếu sẽ giảm, làm giảm thanh khoản của cổ phiếu.
• Mặt khác, khối lượng giao dịch cũng phản ánh tính linh hoạt và nhanh chóng của các giao dịch trên thị trường chứng khoán. Nếu khối lượng giao dịch cao, cho thấy các nhà đầu tư có thể mua bán cổ phiếu một cách dễ dàng và với chi phí thấp, thì thanh khoản của thị trường chứng khoán sẽ cao. Ngược lại, nếu khối lượng giao dịch thấp, cho thấy các nhà đầu tư gặp khó khăn và tốn kém khi mua bán cổ phiếu, thì thanh khoản của thị trường chứng khoán sẽ thấp.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tính thanh khoản của cổ phiếu và thị trường chứng khoán

ĐỌC THÊM: Cách phân tích báo cáo tài chính trong đầu tư chứng khoán

Tâm lý nhà đầu tư là trạng thái cảm xúc và suy nghĩ của các nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường chứng khoán, bao gồm lòng tham, sợ hãi, bầy đàn, tin đồn… Tâm lý nhà đầu tư có ảnh hưởng đến tính thanh khoản của cổ phiếu và thị trường chứng khoán theo hai chiều:

• Một mặt, tâm lý nhà đầu tư ảnh hưởng đến hành vi mua bán của các nhà đầu tư, làm thay đổi cung và cầu của cổ phiếu trên thị trường. Nếu tâm lý nhà đầu tư tích cực, cho thấy các nhà đầu tư tin tưởng vào triển vọng của doanh nghiệp và thị trường, thì họ sẽ mua nhiều cổ phiếu hơn, làm tăng giá và thanh khoản của cổ phiếu. Ngược lại, nếu tâm lý nhà đầu tư tiêu cực, cho thấy các nhà đầu tư lo ngại về rủi ro và khủng hoảng của doanh nghiệp và thị trường, thì họ sẽ bán nhiều cổ phiếu hơn, làm giảm giá và thanh khoản của cổ phiếu.
• Mặt khác, tâm lý nhà đầu tư cũng phản ánh mức độ hiệu quả và minh bạch của thị trường chứng khoán. Nếu tâm lý nhà đầu tư ổn định, cho thấy các nhà đầu tư có được thông tin chính xác và kịp thời về doanh nghiệp và thị trường, thì họ sẽ có những quyết định mua bán hợp lý và phù hợp với giá trị của cổ phiếu, làm nâng cao thanh khoản của thị trường chứng khoán. Ngược lại, nếu tâm lý nhà đầu tư dao động, cho thấy các nhà đầu tư bị ảnh hưởng bởi các yếu tố ngoại cảnh và không có được thông tin chính xác và kịp thời về doanh nghiệp và thị trường, thì họ sẽ có những quyết định mua bán không hợp lý và không phù hợp với giá trị của cổ phiếu, làm suy yếu thanh khoản của thị trường chứng khoán.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tính thanh khoản của cổ phiếu và thị trường chứng khoán

XEM THÊM: Hiệu ứng FOMO là gì? Cách để vượt qua hội chứng FOMO dễ dàng 

Có nhiều phương pháp để xác định tính thanh khoản của một cổ phiếu, nhưng phổ biến nhất là sử dụng các chỉ số thanh khoản, bao gồm:

• Khối lượng giao dịch: là số lượng cổ phiếu được mua bán trên thị trường trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một ngày. Khối lượng giao dịch cao cho thấy cổ phiếu có nhiều nhà đầu tư quan tâm, dễ mua bán và có giá ổn định. Khối lượng giao dịch thấp cho thấy cổ phiếu có ít nhà đầu tư quan tâm, khó mua bán và có giá dao động.
• Biên độ giao dịch: là sự chênh lệch giữa giá cao nhất và giá thấp nhất của cổ phiếu trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một ngày. Biên độ giao dịch cao cho thấy cổ phiếu có nhiều biến động giá, khó mua bán và có chi phí cao. Biên độ giao dịch thấp cho thấy cổ phiếu có ít biến động giá, dễ mua bán và có chi phí thấp.
• Tỷ lệ thanh khoản: là tỷ lệ giữa khối lượng giao dịch và số lượng cổ phiếu lưu hành trên thị trường. Tỷ lệ thanh khoản cao cho thấy cổ phiếu có nhiều giao dịch so với số lượng cổ phiếu hiện có, dễ mua bán và có giá ổn định. Tỷ lệ thanh khoản thấp cho thấy cổ phiếu có ít giao dịch so với số lượng cổ phiếu hiện có, khó mua bán và có giá dao động.

ĐỌC THÊM: 3 cách định giá trái phiếu cực hiệu quả

Tính thanh khoản của cổ phiếu là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lợi nhuận và rủi ro của nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư cần lưu ý những điểm sau về tính thanh khoản của cổ phiếu:

• Tính thanh khoản của cổ phiếu không phải là một đặc tính cố định, mà là một đặc tính biến động theo thời gian, theo thị trường và theo từng loại cổ phiếu. Nhà đầu tư cần theo dõi và cập nhật liên tục các chỉ số thanh khoản của cổ phiếu để có được cái nhìn chính xác và kịp thời về khả năng mua bán của cổ phiếu.
• Tính thanh khoản của cổ phiếu có ảnh hưởng đến chi phí giao dịch, giá cổ phiếu và lợi nhuận của nhà đầu tư. Nhà đầu tư cần chọn những cổ phiếu có tính thanh khoản cao để giảm thiểu chi phí giao dịch, tăng khả năng mua bán nhanh chóng và ổn định giá cổ phiếu. Nhà đầu tư cũng nên tránh những cổ phiếu có tính thanh khoản thấp để tránh rủi ro không thể thoát khỏi vị thế khi thị trường biến động hoặc khi có nhu cầu tiền mặt gấp.
• Tính thanh khoản của cổ phiếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm số lượng cổ phiếu lưu hành, sự quan tâm của nhà đầu tư, thông tin và minh bạch của doanh nghiệp, điều kiện kinh tế và chính trị… Nhà đầu tư cần phân tích và đánh giá các yếu tố này để có được cái nhìn toàn diện và chi tiết về tính thanh khoản của cổ phiếu.

Những lưu ý cho nhà đầu tư về tính thanh khoản của cổ phiếu