4M trong cổ phiếu: Phương pháp tiếp cận cổ phiếu toàn diện

Khi đầu tư chứng khoán, việc tìm kiếm một phương pháp tiếp cận cổ phiếu toàn diện và hiệu quả luôn là điều quan trọng. Phương pháp 4M trong cổ phiếu đã được chứng minh là một công cụ hữu ích giúp nhà đầu tư đánh giá và lựa chọn cổ phiếu một cách tỉ mỉ. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về cách áp dụng phương pháp này để đạt được thành công trong thị trường chứng khoán.

1. Phil Town và phương pháp 4M trong cổ phiếu

Khi nhắc đến một trong những nhà đầu tư giá trị thành công nhất trong thời đại của chúng ta, không thể không kể đến Phil Town. Phil đã tạo dựng được tên tuổi của mình với tư cách là một nhà đầu tư, nhà quản lý quỹ và diễn giả. Ông được biết đến nhiều hơn với vai trò là tác giả của 2 cuốn sách Payback Time và Rule one investing. Trong những cuốn sách này, ông đều chia sẻ hai phương pháp đầu tư hiệu quả, cụ thể là: Quy tắc 72 và phương pháp 4M trong đầu tư.

Phương pháp đầu tư 4M là cách Phil Town lựa chọn cổ phiếu. Ông tập trung vào bốn tiêu chí chính khi lựa chọn đầu tư:

• Meaning: Đầu tư vào các doanh nghiệp dễ hiểu.
• Moats: Đầu tư vào các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh.
• Managements: Đầu tư vào các doanh nghiệp có sự lãnh đạo xuất sắc.
• Margin of Safety and Catalyst: Đầu tư vào các doanh nghiệp có biên độ an toàn.

Theo Phil Town, đầu tư thành công liên quan đến việc mua cổ phiếu của các công ty nổi bật với giá hấp dẫn. Những công ty đặc biệt này là những công ty đáp ứng cả bốn tiêu chí trên. Bằng cách đầu tư vào chúng, người ta có thể tăng đáng kể cơ hội đạt được thành công về tài chính.

Phil Town và phương pháp 4M trong cổ phiếu

XEM THÊM: George Soros là ai? Những triết lý đầu tư ưu tú của ông!

2. 4M trong cổ phiếu: Phương pháp tiếp cận cổ phiếu toàn diện

Phương pháp 4M trong cổ phiếu gồm 4 tiêu chí khác nhau. Ý nghĩa của mỗi tiêu chí này là gì, hãy cùng AzFin tìm hiểu nhé.

2.1. Meaning – Đầu tư vào doanh nghiệp dễ hiểu

Tiêu chí Meaning được Phil Town sử dụng giống với triết lý đầu tư của tỷ phú Warren Buffett. Ông đã từng nhận định rằng:

Mỗi nhà đầu tư đều có một vòng tròn năng lực. Vấn đề quan trọng không phải vòng tròn của ai lớn hơn, mà chúng ta cần đứng yên trong vòng tròn năng lực của chính mình, trong những lĩnh vực mà mình am hiểu nhất.

Warren Buffett

Về cơ bản, câu trích dẫn này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chỉ đầu tư vào các công ty phù hợp với lĩnh vực chuyên môn của chúng ta. Khi chúng ta hiểu sâu về một ngành, việc đánh giá tiềm năng phát triển của ngành đó sẽ trở nên dễ dàng hơn.

Nhờ đó, chúng ta có thể đưa ra những đánh giá sáng suốt về việc liệu một doanh nghiệp cụ thể mà mình đang xem xét đầu tư vào có khả năng phát triển mạnh trong tương lai hay không.

Vậy làm thế nào để tìm ra Meaning của bản thân một cách hiệu quả nhất? Dưới đây là 3 vòng tròn được gợi ý bởi Phil Town mà bạn có thể tham khảo:

• Đam mê: Tìm kiếm các công ty trong các ngành phù hợp với đam mê của bạn. Ví dụ: nếu bạn đam mê du lịch, hãy khám phá các cơ hội trong các dịch vụ du lịch, khách sạn và hãng hàng không.
• Tài năng: Xác định thế mạnh cốt lõi và chuyên môn của bạn. Đầu tư vào những lĩnh vực mà bạn nổi trội, chẳng hạn như đánh giá báo cáo tài chính nếu bạn có kinh nghiệm làm kế toán trong ngành bất động sản. Điều này cho phép bạn đánh giá tiềm năng và rủi ro của các doanh nghiệp trong lĩnh vực của bạn.
• Chi phí: Đánh giá chất lượng của các sản phẩm và dịch vụ hàng ngày mà bạn sử dụng, chẳng hạn như điện, nước và thiết bị gia dụng. Sự hiểu biết này giúp bạn nắm bắt được các doanh nghiệp đằng sau các sản phẩm này và đánh giá tiềm năng đầu tư của họ.

Meaning – Đầu tư vào doanh nghiệp dễ hiểu

XEM THÊM: Cổ phiếu trụ là gì? Có nên đầu tư vào cổ phiếu trụ?

2.2. Moats – Hàng rào lợi thế cạnh tranh

Lợi thế cạnh tranh là điều cần thiết để một doanh nghiệp phát triển mạnh, ngay cả trong thời kỳ suy thoái. Dưới đây là 5 tiêu chí định tính để đánh giá lợi thế cạnh tranh của một doanh nghiệp:

• Quyền sở hữu trí tuệ, như bản quyền và bằng sáng chế, cung cấp sự bảo vệ và độc quyền cho các doanh nghiệp, chẳng hạn như các công ty dược phẩm hoặc những người có giấy phép khai thác.
• Các hoạt động quy mô lớn, như HPG, có thể hưởng lợi từ chi phí sản xuất thấp nhờ lợi thế kinh tế theo quy mô.
• Chi phí chuyển đổi cao đóng vai trò là rào cản khiến khách hàng chuyển sang đối thủ cạnh tranh. Ví dụ như phần mềm kế toán như MISA hoặc tài khoản ngân hàng được liên kết với nhiều ứng dụng như Shopee và Tiki.
• Lợi thế về mạng, được thấy trong các nền tảng như Facebook và Zalo, khiến người dùng khó chuyển đổi vì họ sẽ mất toàn bộ danh sách bạn bè và kết nối.
• Các ngành công nghiệp bão hòa, chẳng hạn như ngành nước, đòi hỏi đầu tư đáng kể nhưng mang lại tỷ suất lợi nhuận hạn chế. Điều này không khuyến khích những người mới tham gia khi thị trường trở nên bão hòa.

Bằng cách tận dụng những lợi thế cạnh tranh này, doanh nghiệp có thể định vị mình để đạt được thành công lâu dài, ngay cả trong điều kiện thị trường đầy thách thức.

Moats – Hàng rào lợi thế cạnh tranh

Bên cạnh 5 tiêu chí định tính, Phil Town còn gợi ý 5 tiêu chí định lượng để đánh giá lợi thế cạnh tranh của một doanh nghiệp:

• ROIC: đảm bảo ít nhất 20% và bền vững qua các năm.
• Tốc độ tăng trưởng của vốn chủ sở hữu: đảm bảo đạt tối thiểu 10% tăng trưởng kép/ năm.
• Tốc độ tăng trưởng của lợi nhuận thuần: đảm bảo đạt tối thiểu 10% tăng trưởng kép/ năm.
• Dòng tiền từ các hoạt động kinh doanh: phải xấp xỉ hoặc bằng lợi nhuận và ổn định qua nhiều năm.
• Nợ vay ròng: không được vượt quá 3 lần lợi nhuận sau thuế.

XEM THÊM: Call Margin là gì? Nên làm gì để tránh bị Call Margin

2.3. Managements – Hệ văn hóa và quản trị

Hệ văn hóa và quản trị của doanh nghiệp là tiêu chí thứ ba được Phil Town nhấn mạnh và được đánh giá theo các tiêu chí sau:

• Mức lương hợp lý: Đảm bảo mức lương thưởng của lãnh đạo phù hợp với tiêu chuẩn ngành, tránh trả lương quá cao.
• Quản lý ổn định: Tìm kiếm các doanh nghiệp mà ban quản lý không tham gia vào các vụ sáp nhập và mua lại thường xuyên. Tránh xa các công ty liên tục mua và bán tài sản để thổi phồng quy mô của họ một cách giả tạo.
• Cơ cấu kinh doanh hợp lý: Lựa chọn các công ty duy trì cơ cấu tổ chức tinh gọn và tránh các giao dịch phức tạp với các bên liên quan. Việc đánh giá các nguồn tài chính của họ trở nên khó khăn khi một công ty có nhiều công ty con và chi nhánh.
• Cơ cấu cổ đông đa dạng: Tìm kiếm các công ty có nhiều cổ đông, bao gồm cả các quỹ đầu tư quan trọng. Nên thận trọng với các công ty thuộc sở hữu gia đình hoặc tập trung vốn, trừ khi họ sở hữu một lợi thế khác biệt. Ví dụ, các công ty dược phẩm hoặc công nghệ có thể nắm giữ những bí mật độc quyền mà các đối thủ cạnh tranh khó có thể sao chép.

Bằng cách xem xét các khía cạnh liên quan đến lãnh đạo này, bạn có thể thu được những hiểu biết có giá trị về sự ổn định và tiềm năng của một doanh nghiệp.

Managements – Hệ văn hóa và quản trị

ĐỌC THÊM: Tiềm năng phát triển của thị trường tài chính sau yêu cầu giảm lãi suất

2.4. Margin of Safety and Catalyst – Định giá và điều khiển giá cổ phiếu

Tiêu chí thứ 4 nhấn mạnh mục tiêu mua các cổ phiếu đang lưu hành với giá rẻ. Theo Phil Town, nên thận trọng khi đầu tư vào một doanh nghiệp khi giá trị hiện tại thấp hơn khoảng 20 – 25% so với giá trị thực.

• Giá trị thực của doanh nghiệp: Điều này có thể được đánh giá bởi các nhà đầu tư. Nếu giá thị trường vượt quá giá trị thực tế, bạn nên hạn chế mua. Mặt khác, nếu giá trị thị trường thấp hơn giá trị thực tế trong phạm vi an toàn (thường thấp hơn từ 25% đến 50%), thì đó là cơ hội mua.
• Giá trị thị trường: Giá thị trường của một doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như điều kiện thị trường, hiệu suất của đội ngũ quản lý và tâm lý của người mua và người bán. Do đó, giá thị trường có thể sai lệch so với giá trị thực tế của doanh nghiệp, cao hơn hoặc thấp hơn.
• Ngoài ra, Phil Town nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét tỷ lệ P/E khi mua cổ phiếu. Nên nhắm mục tiêu vào các công ty có tỷ lệ P/E dưới 10. Tuy nhiên cần thận trọng khi giao dịch với các công ty có tỷ lệ P/E vượt quá 20.

Bằng cách tuân thủ các nguyên tắc này, bạn có thể đặt mục tiêu đầu tư vào các cổ phiếu bị định giá thấp và tăng khả năng thu được lợi nhuận thuận lợi.

Margin of Safety and Catalyst – Định giá và điều khiển giá cổ phiếu

XEM THÊM: IPO là gì? Cần lưu ý khi IPO một cổ phiếu mới

3. Quy tắc bán cổ phiếu của Phil Town

Các quy tắc bán cổ phiếu theo triết lý của Phil Town bao gồm những yếu tố sau:

• Bán khi giá cổ phiếu cao hơn giá trị thực 25%: Nhà đầu tư cá nhân nên xác lập nguyên tắc bán rõ ràng trước khi đầu tư. Điều quan trọng là tránh đưa ra những quyết định sai lầm do ảnh hưởng bởi các yếu tố tâm lý hoặc biến động thị trường.
• Sự suy giảm lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp: Nếu lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp không còn bền vững sẽ dẫn đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp bị giảm sút. Hơn nữa, sự cạnh tranh gay gắt với các đối thủ khiến công ty khó duy trì giá trị cổ phiếu hơn.
• Theo đuổi các cơ hội tốt hơn: Nên bán các cổ phiếu hiện có và chuyển hướng đầu tư sang các cổ phiếu có triển vọng hơn. Nếu bạn bắt gặp các cơ hội phù hợp với các nguyên tắc 4M trong cổ phiếu, bạn nên bán cổ phiếu hiện tại của mình.

4. Ưu nhược điểm của phương pháp 4M

Quy tắc 4M trong cổ phiếu là một công cụ có giá trị cho các nhà đầu tư đang tìm cách xác định các cổ phiếu có triển vọng với mức giá thuận lợi. Tuy nhiên, giống như bất kỳ phương pháp nào, nó có những hạn chế của nó. Hãy cùng khám phá cả ưu điểm và nhược điểm của quy tắc này.

4.1. Ưu điểm của phương pháp 4M trong cổ phiếu

• Đơn giản và dễ nhớ: Khi sử dụng phương pháp 4M để đánh giá cổ phiếu, các nhà đầu tư có thể dễ dàng hình dung ra các khía cạnh quan trọng cần được chú ý. Do đó, quá trình đánh giá và sàng lọc các cổ phiếu tiềm năng trở nên nhanh hơn đáng kể, tiết kiệm thời gian hơn.
• Ngoài ra, phương pháp 4M đóng vai trò là một công cụ đánh giá hữu ích. Phương pháp giúp trang bị cho các nhà đầu tư sự hiểu biết toàn diện về các thông tin thích hợp về cổ phiếu. Qua đó, các nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt về các khoản đầu tư một cách hiệu quả.

Ưu nhược điểm của phương pháp 4M

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Chỉ số NASDAQ là gì? Phương pháp tính chỉ số NASDAQ

4.2. Nhược điểm của phương pháp 4M

• Bỏ qua các tiêu chí đánh giá chi tiết. Đánh giá tiềm năng và sức khỏe tài chính của một doanh nghiệp là rất quan trọng và các yếu tố như vậy thường bắt nguồn từ phân tích tài chính chuyên sâu. Đáng tiếc là phương pháp đầu tư 4M không khám phá được những khía cạnh quan trọng này, làm hạn chế hiệu quả của nó trong vấn đề này.
• Quy tắc 4M bỏ qua các công ty tăng trưởng có tỷ lệ P/E cao. Như đã đề cập trước đây, những người tuân thủ phương pháp 4M của Phil Town được khuyến khích đầu tư vào các doanh nghiệp có tỷ lệ P/E dưới 10. Do đó, phương pháp này có thể vô tình bỏ qua các công ty tăng trưởng đầy triển vọng có tỷ lệ P/E cao.

Tóm lại, trong khi quy tắc 4M mang lại sự đơn giản và giá trị về đánh giá cổ phiếu, thì nó cũng có những hạn chế. Các nhà đầu tư nên lưu ý đến những thiếu sót cố hữu của nó, chẳng hạn như thiếu tập trung vào các tiêu chí đánh giá chi tiết và khả năng giám sát các công ty tăng trưởng có tỷ lệ P/E cao.

ĐỌC THÊM: Khủng hoảng kinh tế là gì? Nguyên nhân và hậu quả của khủng hoảng

5. Kết luận

Phương pháp 4M trong cổ phiếu là một cách tiếp cận hữu ích trong việc đánh giá cổ phiếu và lựa chọn những cơ hội đầu tư hấp dẫn. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhận thức về những hạn chế của phương pháp này. Để đạt được hiệu quả cao hơn, nhà đầu tư cần kết hợp phương pháp 4M với các phương pháp và công cụ đánh giá khác để có một cái nhìn toàn diện về cổ phiếu trước khi ra quyết định đầu tư.

******************************

Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.

Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây: 

• Hotline: 096 249 86 39
• Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
• Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
• Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
• Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
• Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/