Mục lục bài viết
Trong bối cảnh thị trường chứng khoán liên tục sụt giảm, thanh khoản ở mức thấp nhất trong gần 2 năm qua và một số ngân hàng quyết định tăng lãi suất, nhiều nhà đầu tư rơi vào trạng thái bán tháo mạnh. Vậy thuật ngữ Force sell có nghĩa là gì? Khi nào nhà đầu tư buộc phải bán và làm thế nào để tránh điều đó? Cùng AzFin.vn tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
1. Force sell có nghĩa là gì?
Force sell còn được gọi là thanh lý bắt buộc. Force sell sẽ xảy ra khi tài khoản giao dịch của nhà đầu tư vi phạm tỷ lệ ký quỹ tối thiểu do công ty chứng khoán quy định.
Khi đó, công ty chứng khoán sẽ bán một lượng cổ phiếu nhất định của nhà đầu tư vào ngày giao dịch tiếp theo, để tỷ lệ ký quỹ đạt ngưỡng an toàn.
Khoảng thời gian buộc phải bán (Force sell) của hầu hết các công ty môi giới là 10-11 giờ sáng và 14 giờ chiều. Nếu bạn thấy rằng có rất nhiều cổ phiếu trên thị trường và các lệnh bán được thực hiện với số lượng lớn, như thể họ đang bán, thì thị trường đang bị ép bán.
Xem thêm: Hold trong chứng khoán là gì? Hold ảnh hưởng thế nào trong chứng khoán?
Force Sell là gì?
2. Phân biệt giữa Force Sell và Call margin
Call margin là lệnh gọi ký quỹ, khi tài khoản của nhà đầu tư thấp hơn ngưỡng duy trì, công ty chứng khoán sẽ thông báo và yêu cầu nhà đầu tư nộp thêm tiền để tăng tổng tài sản, bán cổ phiếu hoặc chuyển cổ phiếu ra khỏi tài khoản. Tỷ lệ tài khoản thông thường so với ký quỹ ở mức an toàn.
Nếu thị trường tiếp tục giảm cho đến khi tài khoản giao dịch của nhà đầu tư giảm xuống dưới ngưỡng cho phép, thì đó sẽ là Force Sell, buộc công ty chứng khoán phải bán cổ phiếu.
Trình tự như sau: cho vay ký quỹ mới – ký quỹ giãn – ký quỹ bổ sung – bán cưỡng bức. Buộc bán là rào cản cuối cùng khi các nhà đầu tư không còn kiểm soát được nữa và các nhà môi giới buộc phải can thiệp.
Xem thêm: Sàn Upcom là gì? Tất tần tật những gì bạn cần biết về sàn Upcom
3. Cách tránh Force Sell sao cho hiệu quả
Để tránh bị bán ép, nhà đầu tư phải theo dõi chặt chẽ tỷ lệ ký quỹ của tài khoản khi thị trường biến động.
Trước khi quyết định đầu tư vào bất kỳ cổ phiếu nào, cần phân tích kỹ lưỡng và thực hiện đúng quy trình. Chọn cổ phiếu có tiềm năng tăng giá thường tránh bị ép bán.
Ví dụ: Bạn có thể áp dụng quy trình đầu tư bắt đầu bằng việc xác định thời điểm thị trường, sau đó phân bổ tài sản một cách hợp lý, sau đó tạo danh mục đầu tư yêu cầu hiểu biết cẩn thận về công ty phát hành cổ phiếu. Tiếp theo, áp dụng các kỹ thuật phân tích hàng tồn kho, cuối cùng cũng có thỏa thuận. Xin lưu ý rằng cần phải có các biện pháp quản lý rủi ro cho danh mục đầu tư của bạn để tránh những tổn thất đáng kể.
Nhà đầu tư nên sử dụng ký quỹ một cách vừa phải, để tài khoản có một mức ký quỹ an toàn, phòng trường hợp chứng khoán, thị trường có biến động bất ngờ thì tài khoản không bị rơi vào trạng thái Call Margin. Khi thị trường đang tăng lên rõ ràng, lúc này sử dụng ký quỹ là hiệu quả nhất, nhưng nếu thị trường đang giảm hoặc đi ngang thì không nên sử dụng, hoặc sử dụng ký quỹ với cổ phiếu thanh khoản.
Đôi khi, Force Sell nằm ngoài tầm kiểm soát của nhà đầu tư, vì vậy, nên tìm cách hạn chế thua lỗ, chẳng hạn như tỷ suất lợi nhuận tách biệt – một dạng ký quỹ riêng biệt cho từng mã và nếu ai đó đạt đến một mốc xử lý, mã đó buộc phải bán vị trí bằng phẳng, sẽ không ảnh hưởng đến tổng tài khoản.
Xem thêm: Bull Trap là gì? Cách né bẫy Bull Trap trong chứng khoán
Khi nào thì bán mạnh?
Khi tỷ suất lợi nhuận của nhà đầu tư giảm xuống dưới ngưỡng xử lý do công ty chứng khoán quy định, tình trạng bán ép buộc xảy ra. Nguyên nhân chính khiến tỷ lệ ký quỹ giảm là do giá cổ phiếu được nắm giữ bằng hình thức tài trợ ký quỹ và cho vay chứng khoán giảm.
Trước khi tỷ lệ ký quỹ giảm xuống ngưỡng xử lý, công ty chứng khoán sẽ thông báo cho nhà đầu tư và đưa ra thời hạn, yêu cầu nhà đầu tư có biện pháp xử lý. Giải pháp tốt nhất để tăng tỷ lệ ký quỹ lên ngưỡng an toàn là nạp thêm tiền vào tài khoản hoặc bán bớt cổ phiếu.
Thời hạn này thường là 3 ngày làm việc. Nếu nhà đầu tư không thực hiện đúng thời hạn, công ty chứng khoán sẽ buộc bán số cổ phiếu trên tài khoản của nhà đầu tư để tỷ lệ ký quỹ đạt ngưỡng an toàn.
Xem thêm: Các cơ hội đầu tư thông minh trên diễn đàn chứng khoán phái sinh

Cách tránh Force Sell hiệu quả
4. Khi nào thì sẽ bị Force Sell ?
Khi tỷ suất lợi nhuận của nhà đầu tư giảm xuống dưới ngưỡng xử lý do công ty chứng khoán quy định, tình trạng bán ép buộc xảy ra. Nguyên nhân chính khiến tỷ lệ ký quỹ giảm là do giá cổ phiếu được nắm giữ bằng hình thức tài trợ ký quỹ và cho vay chứng khoán giảm.
Trước khi tỷ lệ ký quỹ giảm xuống ngưỡng xử lý, công ty chứng khoán sẽ thông báo cho nhà đầu tư và đưa ra thời hạn, yêu cầu nhà đầu tư có biện pháp xử lý. Giải pháp tốt nhất để tăng tỷ lệ ký quỹ lên ngưỡng an toàn là nạp thêm tiền vào tài khoản hoặc bán bớt cổ phiếu.
Thời hạn này thường là 3 ngày làm việc. Nếu nhà đầu tư không thực hiện đúng thời hạn, công ty chứng khoán sẽ buộc bán số cổ phiếu trên tài khoản của nhà đầu tư để tỷ lệ ký quỹ đạt ngưỡng an toàn.
Đọc ngay: Tỷ lệ margin của các công ty chứng khoán hiện nay là bao nhiêu?
5. Force sell ảnh hưởng thế nào đến chứng khoán Việt?
Trước lo ngại lãi suất ngân hàng tăng, nhiều nhà đầu tư buộc phải bán ra khi thị trường chứng khoán Việt Nam giảm xuống mức thấp nhất trong gần 2 năm.
NHNN tăng lãi suất điều hành trong tháng 9 trước áp lực tăng lãi suất của Fed và lạm phát. Ngoài ra, đồng Việt Nam giảm mạnh do sức mạnh của đồng đô la Mỹ đã làm giảm tâm lý thị trường khá nhiều.
Hệ quả là tình trạng bán ép và hoảng loạn khiến nhiều nhà đầu tư buộc phải bán cổ phiếu, thậm chí kích động bán ra. Điều này đã làm giảm dòng tiền trong một thị trường chứng khoán vốn đã âm u. Chỉ số VN-Index giảm mạnh liên tiếp, có thời điểm xuống dưới ngưỡng 1.000 điểm.

Force sell ảnh hưởng thế nào đến chứng khoán Việt?
Hy vọng bài viết của AzFin.vn sẽ giúp nhà đầu tư hiểu được tình huống buộc phải bán khi sử dụng dịch vụ cho vay có đòn bẩy. Đây là một phương thức đầu tư đầy triển vọng nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nên nhà đầu tư cần vận dụng một cách hợp lý và linh hoạt để tránh trường hợp bị bán tài khoản.
Tìm hiểu ngay: Top 10 công ty chứng khoán uy tín nhất tại Việt Nam
________
Xem thêm các dịch vụ khác của AzFin:
- Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
- Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
- Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/
- Khoá học đọc vị cổ phiếu: https://docvicophieu.azfin.vn/
- Khoá học chinh phục cổ phiếu ngân hàng: https://chinhphuccophieunganhang.azfin.vn/


