Câu chuyện trần nợ công tại Mỹ

1. Trần nợ công ở Mỹ là gì?

Trần nợ công là một khái niệm trong lĩnh vực tài chính công, đề cập đến mức độ nợ mà một quốc gia được phép có trước khi bị hạn chế về việc vay thêm. Đây là một biện pháp kiểm soát nợ công và đảm bảo rằng quốc gia không sẽ tiếp tục tăng nợ quá mức quản lý được.

Trần nợ công được xác định bởi chính phủ hoặc cơ quan tài chính quốc gia và thường được quy định bằng một số tiền cố định hoặc một tỷ lệ phần trăm của GDP (tổng sản phẩm quốc nội)

Tại Mỹ, trần nợ công là mức giới hạn tối đa mà chính phủ Mỹ được phép vay để chi tiêu. Nếu chính phủ Mỹ vượt quá mức trần nợ công, thì họ sẽ không được phép vay thêm tiền và có thể phải đóng cửa các cơ quan chính phủ hoặc không trả lương cho nhân viên.

Trần nợ công ở Mỹ là gì?

XEM THÊM: Thực hư việc Mỹ vỡ nợ vi trần nợ công?

2. Lịch sử trần nợ công tại Mỹ

Kể từ năm 1960, Quốc hội Mỹ đã nâng trần nợ lên tới 78 lần. Hầu hết các trường hợp này đều diễn ra khá suôn sẻ, nhưng trong những năm gần đây, mọi thứ đã có một bước ngoặt nguy hiểm. Các cuộc đàm phán về trần nợ đã trở thành một chu kỳ gây tranh cãi và rủi ro, với việc cả hai đảng chính trị đều biến vấn đề này thành vũ khí để có lợi cho họ.

Thông thường, khi một bên không nắm quyền trong Nhà Trắng hoặc chiếm thiểu số trong Quốc hội, họ sẽ nắm bắt cơ hội tận dụng cuộc tranh luận về trần nợ để nhượng bộ chính sách hoặc gửi thông điệp chính trị. Do đó, các cuộc đàm phán này thường trở thành những trận chiến kéo dài và căng thẳng, và bất kỳ sai lầm nào của các nhà lập pháp đều có thể khiến chính phủ Hoa Kỳ có nguy cơ vỡ nợ.

Nâng trần nợ công không phải là hiện tượng mới ở Mỹ. Nó đã xảy ra từ năm 1960, và đó là một quy trình thông thường tại Quốc hội. Tuy nhiên, vào năm 2023, trong cuộc tranh luận về trần nợ, lãnh đạo đảng Cộng hòa Kevin McCarthy kêu gọi cắt giảm chi tiêu, trong khi Tổng thống Joe Biden nhất quyết tăng trần nợ mà không kèm theo bất kỳ điều kiện nào.

Lịch sử trần nợ công tại Mỹ
Nguồn: VnEconomy

ĐỌC THÊM: Mô hình hai đáy: Đặc điểm và lưu ý khi sử dụng mô hình Double Bottom

Bối cảnh đã thay đổi mạnh mẽ trong những năm gần đây, khiến quá trình nâng trần nợ ngày càng khó khăn và kéo theo nhiều hệ lụy.

Một bước ngoặt quan trọng là cuộc chiến trần nợ năm 2011, trong đó một số nhà lập pháp dường như đã sẵn sàng cho việc chính phủ vỡ nợ. Đảng Cộng hòa đã trì hoãn việc tăng trần nợ cho đến khi Tổng thống Obama đồng ý cắt giảm chi tiêu chỉ 72 giờ trước khi chính phủ liên bang có khả năng vỡ nợ.

Bế tắc này đã có hậu quả nghiêm trọng. Standard & Poor’s lần đầu tiên hạ xếp hạng tín dụng của Mỹ từ AAA xuống AA+, khiến thị trường chứng khoán lao dốc.

Hơn nữa, sự chậm trễ đã khiến chính phủ Hoa Kỳ phải trả thêm 1,3 tỷ đô la vào năm 2012 và dẫn đến sự leo thang tài chính hơn nữa trong những năm tiếp theo.

Trước năm 2011, đã có hai lần chính phủ đóng cửa vào năm 1995 và 1996 khi Tổng thống Bill Clinton và Chủ tịch Hạ viện của Đảng Cộng hòa đối đầu về vấn đề trần nợ. Hơn một triệu nhân viên chính phủ tạm thời bị sa thải, kéo dài trong một tuần vào cuối tháng 11 năm 1995, cho đến khi trần nợ cuối cùng được nâng lên.

XEM THÊM: Nên hay không đầu tư nhận cổ tức?

3. Hiện trạng trần nợ công tại Mỹ

3.1. Số liệu và thống kê trần nợ công hiện tại của Mỹ

Theo báo cáo mới nhất vào ngày 03/10/2021, mức trần tổng nợ hiện tại của Mỹ là 31.400 tỷ USD, tương đương 117% GDP của Mỹ.

3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng trần nợ công tại Mỹ

Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến tình trạng trần nợ công tại Mỹ.

• Chính sách ngân sách: Chính sách ngân sách của chính phủ Mỹ có ảnh hưởng trực tiếp đến mức độ tăng nợ công của quốc gia. Nếu chính phủ chi tiêu vượt quá thu nhập, điều này dẫn đến việc tăng nợ để đáp ứng các khoản chi không được bù đắp bằng thuế.
• Thuế và thu nhập: Mức thuế thu được từ công dân và doanh nghiệp ảnh hưởng đáng kể đến khả năng trả nợ công của chính phủ Mỹ. Nếu thuế giảm hoặc thu nhập giảm, nguồn lực trở nợ sẽ bị ảnh hưởng.
• Tăng trưởng kinh tế: Sức khỏe của nền kinh tế Mỹ cũng có tác động đáng kể đến tình trạng nợ công. Khi kinh tế tăng trưởng mạnh, thuế thu nhập tăng và nguồn lực cho chính phủ cũng được cải thiện, giảm áp lực trần nợ công. Ngược lại, khi kinh tế suy thoái, nguồn lực cho chính phủ giảm, dẫn đến nợ công.
• Chiến lược tài chính và quản lý nợ: Các chính phủ Mỹ quản lý nợ công và thực hiện chiến lược tài chính có thể ảnh hưởng đến tình trạng trần nợ. Quản lý hiệu quả nợ công, áp dụng các biện pháp kiểm soát chi tiêu và tăng thu nhập có thể giúp giảm tình trạng nợ công của quốc gia.
• Chính trị và quyết định chính sách: Các yếu tố chính trị và quyết định chính sách của các biên liên quan, bao gồm Tổng thống, Quốc hội và các đảng phái chính trị, cũng có tác động đáng kể đến tình trạng nợ công. Các cuộc trang luận, đàm phán và quyết định về việc tăng nợ công có thể tạo ra sự bất đồng và ảnh hưởng đến tình hình nợ công của Mỹ.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng trần nợ công tại Mỹ

ĐỌC THÊM: Suy thoái kinh tế là gì? Những dấu hiệu của suy thoái kinh tế

4. Tác động của trần nợ công đến kinh tế Mỹ

Trần nợ công của Mỹ đã trải qua nhiều giai đoạn khác nhau.

• Từ năm 1917 đến năm 1941, nợ công của Mỹ tăng lên đáng kể do các chiến dịch quân sự và các chương trình xã hội.
• Từ năm 1941 đến năm 1981, nợ công của Mỹ giảm dần do sự phát triển kinh tế và các chương trình giảm chi phí.
• Tuy nhiên, từ năm 1981 đến nay, nợ công của Mỹ đã tăng lên rất nhanh do các chương trình chi tiêu của chính phủ và các cuộc khủng hoảng kinh tế.

Trần nợ công là một vấn đề lớn đối với nền kinh tế Mỹ và quốc tế. Trong nội bộ quốc gia, trần nợ công Mỹ tạo áp lực cho ngân sách liên bang, ảnh hưởng đến khả năng đầu tư công, giáo dục và chăm sóc sức khỏe. Nợ công tăng cũng làm cho chính phủ phải trả nhiều tiền hơn cho các khoản lãi suất. Ngoài ra, trần nợ công còn giới hạn lựa chọn chính sách của chính phủ.

Nợ công của Mỹ có thể ảnh hưởng đến kinh tế Mỹ bằng cách làm giảm giá trị của tiền tệ và làm tăng lãi suất. Nó cũng có thể làm giảm khả năng của chính phủ để chi tiêu cho các dự án cơ sở hạ tầng và các chương trình xã hội. Tuy nhiên, một số người cho rằng việc tăng chi tiêu của chính phủ có thể giúp kích thích tăng trưởng kinh tế và giảm tỷ lệ thất nghiệp.

Tác động của trần nợ công đến kinh tế Mỹ

XEM THÊM: Lợi nhuận ròng là gì? Vai trò và cách tính lợi nhuận ròng

5. Kết luận

Trong lịch sử tài chính của Mỹ, câu chuyện trần nợ công đã trở thành một hồi chuông cảnh tỉnh. Sự tích lũy của nợ công đã đặt đất nước này vào tình trạng ách tắc kinh tế và sự bất ổn. Vì vậy, đây là một bài học quan trọng về sự quản lý tài chính và trách nhiệm của chính phủ đối với tương lai của quốc gia.

******************************

Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.

Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây: 

• Hotline: 096 249 86 39
• Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
• Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
• Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
• Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
• Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/