Mục lục bài viết
Trong giai đoạn khủng hoảng tài chính 2008 – 2009, chuỗi các vụ lừa đảo tài chính quy mô lớn đã phơi bày nhiều “bậc tiền bối” có tầm ảnh hưởng lớn trong giới siêu lừa. Trong đó, không thể không nhắc đến vụ lừa đảo gây chấn động của Bernard Madoff. Cùng AzFin khám phá toàn cảnh vụ siêu lừa trong bài viết dưới đây.
1. Đôi nét về tỷ phú Bernard Madoff
Bernard Lawrence Madoff sinh năm 1938 tại quận Queens, thành phố New York, trong một gia đình di cư từ châu Âu. Gia đình anh đã tham gia vào nhiều ngành nghề kinh doanh, trong đó có hoạt động môi giới chứng khoán.
Năm 1960, sau khi tốt nghiệp Đại học Hofstra, Madoff tiếp tục học tại Trường Luật Brooklyn trong một thời gian ngắn trước khi rời trường. Trong cùng năm đó, ông thành lập công ty đầu tư chứng khoán Bernard L. Madoff Investment Securities với số vốn ban đầu chỉ là 500 USD tiết kiệm cá nhân. Văn phòng của công ty được ông mượn từ bố vợ.
Đôi nét về tỷ phú Bernard Madoff
Madoff bắt đầu với quy mô khiêm tốn, tập trung chủ yếu vào việc mua bán cổ phiếu có vốn hóa nhỏ trên thị trường OTC. Vào đầu những năm 70, ông tham gia vào một nhóm phát triển hệ thống giao dịch điện tử, một hệ thống sau này trở thành nền tảng của sàn giao dịch Nasdaq.
Sự đột phá đến với Madoff vào năm 1975, khi quy định về hoa hồng cho ngành môi giới chứng khoán được thay đổi. Mở ra khả năng cho nhà đầu tư tự giao dịch mà không cần sự trung gian của môi giới. Điều này khơi nguồn cho Madoff xử lý các giao dịch với khối lượng lớn hơn. Đồng thời, ông cũng đảm nhiệm vai trò Chủ tịch sàn giao dịch Nasdaq vào các năm 1990, 1991 và 1993.
Xem thêm: MUFG và VietinBank: Thương vụ M&A và hợp tác toàn diện
2. Bernard Madoff và cú lừa 50 tỉ USD
Sự nghiệp của Bernard Madoff lên đỉnh vào thập kỷ 80 và 90. Ví dụ, vào thời kỳ đó, ông và các đối thủ của mình có thể tận dụng việc mua cổ phiếu với giá 5 USD và bán với giá 5,125 USD. Tuy nhiên, lợi nhuận này dần giảm xuống. Hoạt động môi giới của Madoff giúp ông có nguồn tài chính để thực hiện các hành vi lừa đảo.
Tương tự như Charles Ponzi, người sáng lập mô hình lừa đảo Ponzi, Madoff hứa mức lợi nhuận lớn cho các nhà đầu tư. Thực tế, ông thu tiền từ nhà đầu tư trước để trả cho nhà đầu tư sau. Tuy nhiên, khác với Ponzi, Madoff được tôn trọng trong giới tài chính và đã che đậy những hành động lừa đảo ít nhất là trong 15 năm, mặc dù có lần bị kiểm tra tài liệu từ các cơ quan quản lý.
Bernard Madoff và cú lừa 50 tỉ USD
Khách hàng được thuyết phục rằng họ có thể có lợi từ việc Bernard Madoff mua bán một rổ cổ phiếu theo chỉ số S&P 100 và giảm thiểu rủi ro thông qua giao dịch quyền chọn dựa trên chỉ số này. Tuy nhiên, thực tế lại không như vậy.
Theo công tố viên, Bernard Madoff và nhân viên của ông đã gửi tài liệu giả về các giao dịch chưa từng xảy ra cho khách hàng. Họ còn gửi số liệu giả về lợi nhuận không có thật. Madoff cũng thừa nhận việc rút tiền từ tài khoản cá nhân ở JPMorgan Chase để chi trả cho những nhà đầu tư muốn rút tiền.
Sự nghi ngờ bắt đầu nhen nhóm từ đầu những năm 90, khi tên Madoff xuất hiện trong cuộc điều tra của SEC về Avellino & Bienes, một công ty kế toán. Năm 2001, một bài báo trên Barron’s tiết lộ sự nghi ngờ từ Wall Street về Madoff, đặc biệt về khả năng ông có thể thao túng thị trường để tạo ra lợi nhuận cho nhà đầu tư. Madoff đã phủ nhận điều này.
Vụ siêu lừa của Bernard Madoff chính thức bị đổ bể
Nghi ngờ leo thang khi nhà phân tích tài chính Harry Markopolos đẩy mạnh áp lực lên SEC để kiểm soát hành vi của Madoff. Từ năm 1992 đến 2008, SEC nhận được 6 phàn nàn về Madoff nhưng không có bất cứ hành động nào.
Vụ lừa đảo vỡ lở vào tháng 12/2008, khi thị trường chứng khoán suy giảm và nhiều khách hàng đòi rút tiền, vượt quá khả năng chi trả của Madoff. Ông ta bị bắt giữ một ngày sau tiệc Giáng Sinh của công ty.
Tổng cộng, các nạn nhân đã gửi cho Madoff hơn 19 tỷ USD. Nhưng họ tin rằng số tài sản này đã lên tới 65 tỷ USD dựa trên các tài liệu giả mạo mà Madoff gửi cho họ.
Xem thêm: Gotion mua cổ phiếu VinFast: Có gì trong thương vụ trị giá 150 triệu USD?
3. Bản án đắt giá cho Bernard Madoff
Tháng 3/2009, siêu lừa thừa nhận 11 tội danh, gồm lừa đảo, rửa tiền và khai man, lĩnh án tù 150 năm. Vụ án lừa đảo này không chỉ liên quan đến Madoff mà còn đưa vào ánh sáng hàng loạt cá nhân khác, trong đó có em trai của ông – Peter.
Chỉ trong vài ngày sau khi “siêu lừa” bị bắt, chính quyền Mỹ đã khởi động chiến dịch thu hồi tiền để hoàn trả cho các nạn nhân. Cho đến nay, gần 17 tỷ USD đã được trả lại cho hàng chục nghìn cá nhân và tổ chức. Đây chắc hẳn là vụ lừa đảo lớn nhất đối với các nhà đầu tư cá nhân trong lịch sử thế giới.
Bản án đắt giá cho Bernard Madoff
Không dừng lại ở đó, gia đình Madoff tiếp tục gặp bi kịch khi con trai cả của Madoff đã tự vẫn bằng cách treo cổ vào năm 2010. Do phải chịu áp lực từ hành động của cha mình và các vụ kiện pháp luật. Tháng 9/2014, con trai thứ hai của ông cũng qua đời vì căn bệnh ung thư. Vợ của Madoff cũng cắt đứt mọi liên lạc với chồng sau khi con trai cả ra đi.
Tới ngày 14/4/2021, siêu lừa Bernard Madoff qua đời cô đơn trong tù ở tuổi 82, chấm dứt câu chuyện về vụ án lừa đảo chứng khoán tàn khốc nhất trong lịch sử kinh tế thế giới.
Xem thêm: Alibaba IPO 2019: Thương vụ lớn nhất trong lịch sử công nghệ châu Á
4. Kết luận
Vụ án siêu lừa của Bernard Madoff đã làm rung chuyển thế giới tài chính và để lại những hậu quả nghiêm trọng. Nó là một cảnh báo rõ ràng về sự cần thiết của sự minh bạch, kiểm soát và trách nhiệm trong các giao dịch tài chính. Quan trọng nhất, nó là bài học đắt giá về sự tin tưởng, đạo đức và tính trung thực trong môi trường kinh doanh quốc tế.
******************************
Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.
Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây:
- Hotline: 096 249 86 39
- Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
- Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
- Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
- Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/
