Điểm tin chứng khoán ngày 21/02/2023

Kính mời các quý anh chị nhà đầu tư cùng AzFin điểm qua những điểm tin chính về tình hình diễn biến tài chính kinh tế, chứng khoán trước giờ giao dịch hôm nay ngày 21/02/2023.

1. Điểm tin chứng khoán vĩ mô:

– Nhà máy vắng lao động giá rẻ, lợi thế sản xuất của Trung Quốc lung lay

Trung Quốc tin rằng nền kinh tế nước nhà sẽ sớm trở lại đúng quỹ đạo sau 3 năm miệt mài theo đuổi chính sách chống dịch hà khắc. Tuy nhiên, cái bóng của Zero COVID vẫn đang che mờ các trung tâm sản xuất của Trung Quốc, gây nghi ngờ về triển vọng phục hồi của nền kinh tế tỷ dân.

Tại thành phố Quảng Châu, nơi có các chợ buôn bán hàng may mặc lớn nhất đất nước, các chủ nhà máy và doanh nghiệp tuyển dụng cho biết công nhân không muốn quay lại làm việc. Việc người lao động nhập cư ngần ngại quay trở lại các trung tâm công nghiệp lớn đang làm trầm trọng thêm những vấn đề mang tính cơ cấu và dài hạn của thị trường lao động.

Trước đại dịch, lực lượng lao động của Trung Quốc đã thu hẹp đáng kể do dân số già và ngày càng nhiều người trẻ không muốn làm việc trong những ngành nghề vất vả, lương bèo bọt. Nhiều công ty đã buộc phải tăng lương để níu kéo người lao động. Cùng với việc tăng lương, một số trung tâm sản xuất đang trải thảm đỏ chào mời công nhân. Một số công ty còn thuê máy bay charter và tàu hỏa để đưa đón công nhân. Giới chức Bắc Kinh, Thượng Hải, Chiết Giang và Phúc Kiến thậm chí còn triển khai các khoản trợ cấp tiền mặt để doanh nghiệp nối lại sản xuất.

=>>> Ở tương lai gần, việc các doanh nghiệp Trung Quốc phải tăng lương và triển khai các khoản trợ cấp tiền mặt để thu hút lực lượng lao động là việc làm tất yếu trong bối cảnh các chuỗi sản xuất hàng hóa bị thiếu hụt nhân công sau thời gian đóng cửa. Tuy nhiên, bởi Trung Quốc vốn được mệnh danh là “công xưởng thế giới” với lợi thế cạnh tranh nổi bật là “nhân công giá rẻ”, việc tăng lương, về dài hạn, sẽ đặt ra câu hỏi rằng: “Liệu chính sách này có làm tổn hại đến lợi thế bấy lâu nay của Trung Quốc- là một nhà cung ứng lao động chi phí thấp của thế giới hay không?”.

– VNDirect cảnh báo cầu nội địa có thể suy yếu thời gian tới

Trong báo cáo cập nhật vĩ mô mới nhất, Chứng khoán VNDirect cho biết ngành dịch vụ khởi động năm mới tích cực với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 5.2% so với tháng trước và 20% so với cùng kỳ, cao hơn mức tăng 17.5% so với cùng kỳ hồi tháng 12/2022. Tuy nhiên, khối phân tích cho rằng Tết Nguyên đán đến sớm (vào tháng 1) là nguyên nhân quan trọng khiến cho nhu cầu tiêu dùng nội địa tăng trưởng mạnh so với cùng kỳ.

Mới đây, tại sự kiện “FiinGroup Invest Summit: Điểm sáng Đầu tư năm 2023”, diễn ra chiều 15/2, PGS. TS. Phạm Thế Anh, Chuyên gia Kinh tế – Vĩ mô, Trưởng bộ môn Kinh tế vĩ mô tại Đại học Kinh tế Quốc dân nhận định lạm phát tháng 1 có thể đã là đỉnh, khả năng sẽ hạ nhiệt do sức cầu yếu. “Sức cầu tiêu dùng hiện khá yếu, đến từ nhiều nguyên nhân. Trong đó, nổi trội là từ thu nhập sụt giảm, tăng trưởng kinh tế chậm lại, chi tiêu giảm”, ông nói.

Nguyên nhân thứ hai là các thị trường tài sản của Việt Nam có sự giảm giá rất mạnh, vốn hoá của thị trường bất động sản, chứng khoán, trái phiếu giảm mạnh trong những tháng vừa qua. Hơn nữa, mặt bằng lãi suất ở mức cao như hiện nay cũng làm cho chi phí cơ hội của việc tiêu dùng đắt đỏ hơn khiến người dân có xu hướng tiết kiệm nhiều hơn, do đó cũng ảnh hưởng đến sức cầu.

=>>> Nhu cầu nội địa được nhận định vẫn sẽ suy yếu trong thời gian tới do lĩnh vực sản xuất đang bị thu hẹp và thị trường bất động sản ảm đạm. Điều này càng làm dấy lên lo ngại rằng ngành dịch vụ, bao gồm cả bán lẻ có thể sẽ tiếp đà suy yếu trong năm nay.

– Xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong tháng 1 giảm sâu

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), trong tháng 1, xuất khẩu cá tra tiếp tục giảm sâu 61% so với cùng kỳ năm 2022 và giảm 44% so với tháng trước, đạt 83.6 triệu USD. Xuất khẩu sang tất cả thị trường chính đều giảm 2 con số. Trong đó, riêng thị trường Mỹ giảm sâu nhất 81% so với tháng 1/2022. Có thể thấy, tất cả thông số chính của xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong tháng qua đều giảm sâu. Khối lượng xuất khẩu giảm 76% so với cùng kỳ năm trước và giảm 44% so với tháng trước.

Giá trị xuất khẩu sang Mỹ trong tháng 1 chỉ đạt 9.84 triệu USD, giảm 40% so với tháng 12/2022. Giá trung bình xuất khẩu cá tra sang thị trường này chỉ đạt 2.97 USD/kg, giảm 34% so với cùng kỳ năm 2022 và tương đương với giá xuất của T12/2022.

Sự sụt giảm sâu liên tục, Mỹ rơi xuống là thị trường nhập khẩu cá tra đứng thứ ba sau Trung Quốc và cả EU. Tại Mỹ, lạm phát thủy sản vẫn thấp hơn so với nhiều sản phẩm khác, nhưng giá tăng tiếp tục ảnh hưởng đến doanh số bán hàng. Tuy vẫn quan ngại về lạm phát, nhưng vẫn có một số tin tức kinh tế tích cực, theo đó năm 2023 dự báo lạm phát lương thực tổng thể sẽ thấp hơn vào so với năm 2022, lạm phát thủy sản cũng sẽ thấp hơn.

=>>> Mặc dù giá thủy sản tại Mỹ tăng có thể không nghiêm trọng như các mặt hàng khác, nhưng vẫn ảnh hưởng đến nhu cầu của người tiêu dùng. Trong thời gian tới, những tín hiệu về nhu cầu phục hồi ở Mỹ, hay những tín hiệu lạc quan hơn về tình hình lạm phát sẽ là những điều nhà đầu tư cần quan tâm đối với ngành cá tra.

2. Điểm tin chứng khoán về kênh cổ phiếu:

DPM: Thông tin từ SSI Research: Lợi nhuận DPM có thể giảm mạnh nhất trong quý 1

Theo BCTC của Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí- CTCP (Đạm Phú Mỹ- Mã: DPM), lợi nhuận ròng Q4/2022 giảm 32% so với cùng kỳ do giá ure lao dốc. Sang tháng 1, giá ure giảm về 12.000 đồng/kg trong khi giá bán quý trung bình IV/2022 là 14.200 đồng/kg. SSI Reseach cho rằng, giá ure sẽ tiếp tục giảm trong năm 2023 do 3 nguyên nhân chính.

Thứ nhất là áp lực giảm giá ure trên toàn cầu khi lượng xuất khẩu ure từ Nga và Trung Quốc phục hồi. Trước đó, “đất nước tỷ dân” dừng xuất khẩu ure đến tháng 6/2022 và hạn chế xuất khẩu hết năm 2022 nhưng không nêu rõ hạn mức.

Thứ hai, nguyên liệu sản xuất ure (khí tự nhiên và than) có xu hướng giảm giá. Theo Ngân hàng thế giới, trong năm nay, sản lượng than dự kiến tăng mạnh, cùng với đó là nguồn cầu yếu khiến giá mặt hàng này đi xuống. Đồng thời, giá khí đốt tự nhiên có thể thấp hơn so với năm 2022 khi sự phụ thuộc của EU vào khí đốt tự nhiên trong năm nay sẽ không nhiều. Vì khu vực này tập trung khai thác các nguồn năng lượng khác như than đá và năng lượng tái tạo.

Thứ ba, nhu cầu ure có thể suy yếu do lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu và giá các mặt hàng nông nghiệp điều chỉnh. Sự suy giảm nhu cầu được phản ảnh trong sản lượng tiêu thụ quý IV/2022 của Đạm Phú Mỹ với mức giảm 21% so với quý trước, bất chấp vào mùa cao điểm.

=>>>  Có thể thấy, theo các bên chuyên gia, tình hình kinh doanh của DPM trong năm nay sẽ khó khăn do giá ure được dự báo sẽ tiếp tục giảm thông qua 3 giả định: (1): sản lượng xuất khẩu ure từ Nga và Trung Quốc phục hồi, gây áp lực lên giá ure toàn cầu; (2): khí tự nhiên và than (nguyên liệu sản xuất ure) có xu hướng giảm giá; (3): nhu cầu ure suy yếu do lo ngại từ suy thoái kinh tế.

3. Điểm tin chứng khoán về kênh tài sản khác:

Chuyên gia: Nghĩ chậm về ChatGPT- Liệu có phải là một quả bong bóng khác?

Theo chuyên gia Kinh tế Hồ Quốc Tuấn- sự phát triển và kỳ vọng về ChatGPT- mô hình ngôn ngữ lớn được huấn luyện bởi OpenAI nên được xem xét một cách kỹ lưỡng hơn. Cụ thể, bàn về việc liệu cơn sốt AI nói chung có phải là một bong bóng, chuyên gia đưa ra nhận định sau:

“ Sự phát triển và tăng trưởng nhanh, mạnh của AI là một xu thế. Bong bóng nếu có, chỉ làm xu thế đó tăng nhanh hơn mà thôi (không có bong bóng thì làm sao thu hút vốn đầu tư thử nghiệm những dự án rủi ro?). Bong bóng dotcom đổ vỡ, nó để lại chúng ta những Google, Amazon… và rất nhiều lợi ích khác (tất nhiên cũng có những bong bóng không để lại lợi ích gì như bong bóng hoa tulip). Tuy nhiên, kỳ vọng quá nhiều vào bong bóng hay lo sợ quá mức về nó thì cũng không cần thiết.

Lấy một ví dụ, khoảng 10 năm trước, người làm việc trong lĩnh vực đại học hơi lo ngại khi một trường kinh doanh hàng đầu thế giới cung cấp một bảng tính cho thấy một khóa học về kinh doanh cho nhân sự cao cấp của công ty (rất đắt tiền) sẽ trở nên rẻ hơn rất nhiều khi thay giảng viên bằng một “con bot” và áp dụng công nghệ thời thượng lúc đó là các khóa học trực tuyến MOOC. Tính về dài hạn cả vòng đời của dự án giáo dục đó, các đại học lớn sẽ lời gấp 3 lần, và chi phí khóa học sẽ giảm 10 lần, chỉ còn có giá 400 đô la Mỹ/môn thay vì 4.000 đô la Mỹ vì họ có thể tuyển sinh lên đến 10.000 người thay vì chỉ có thể tuyển sinh 400 người. Đó là chưa kể phần lớn tài nguyên còn có thể tái sử dụng phát triển khóa học khác.

Mười năm sau, các trang giáo dục MOOC vẫn phát triển, nhưng không thấy đại học nào chết đi cả. Khoa của người viết tăng 4 lần nhân sự giảng dạy so với thời điểm lúc bài báo cáo trên được xuất bản, từ dưới 20 người lên gần 100 người. Có nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân rất lớn là sinh viên không thể học trực tuyến tốt như người ta tưởng (mà Covid-19 là một phép thử tự nhiên hết sức rõ ràng). Các trường đại học đang dần bỏ các học phần trực tuyến do Covid-19 “ép” phải có và sinh viên đang đổ về các trường đại học trở lại. Thay cho khủng hoảng đại học là những tranh cãi không ngớt về khủng hoảng nhà cho sinh viên ở Anh. Học trực tuyến không qua hướng dẫn, chi phí thấp thì tốt. Nhưng mà người ta cũng tự hỏi là đăng ký một chương trình học 400 đô la/môn so với một chương trình học 4.000 đô la/môn thì cái chương trình 400 đô la/môn đó có đáng tiền không khi mà số tham gia là 10.000 người trong khi cái kia thì số tham gia là 400 người cho cả vòng đời 10 năm. Cầm tờ giấy chứng chỉ 10.000 người có thì giúp gì cho bạn trên thị trường lao động? Và tác động do hiệu ứng mối quan hệ cá nhân mang lại ở đâu trong các chương trình trực tuyến đó?”

Có thể thấy, theo như các bên chuyên gia, cơn sốt AI chắc chắn sẽ tạo ra thay đổi trên thị trường lao động và chắc chắn làm tăng năng suất ở một số ngành nghề. Nhưng việc quá kỳ vọng hay sợ hãi vào cơn sốt AI vẫn là còn quá sớm, bởi nếu không nhận định đúng thì bong bóng có thể sẽ xảy ra. Vì vậy, điều cần làm trước hết đối với những xu hướng công nghệ mới này là cân nhắc xem nó sẽ mang lại lợi ích gì trong 2-3 năm tới đây, để thị trường lao động có thể tận dụng nó, một cách thực chất nhất.

Xem thêm: Điểm tin chứng khoán ngày 20/02/2023

________

Xem thêm các dịch vụ khác của AzFin: 

• Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
• Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
• Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/
• Khoá học đọc vị cổ phiếu: https://docvicophieu.azfin.vn/
• Khoá học chinh phục cổ phiếu ngân hàng: https://chinhphuccophieunganhang.azfin.vn/