Mục lục bài viết
Cổ phiếu là một loại chứng khoán đại diện cho quyền sở hữu của cổ đông đối với một công ty cổ phần. Có hai hình thức phát hành cổ phiếu phổ biến là phát hành ra công chúng và phát hành riêng lẻ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cổ phiếu phát hành riêng lẻ và các điều kiện phát hành loại cổ phiếu này.
1. Cổ phiếu phát hành riêng lẻ là gì?
Cổ phiếu phát hành riêng lẻ là hình thức chào bán cổ phiếu cho dưới 100 nhà đầu tư, không thông qua phương tiện thông tin đại chúng. Đây là một hình thức phát hành cổ phiếu phổ biến tại Việt Nam, được sử dụng bởi các công ty cổ phần không phải là công ty đại chúng để huy động vốn từ các nhà đầu tư tổ chức hoặc cá nhân.
Ví dụ:
Công ty cổ phần Công trình giao thông Đồng Nai (DGT) đã phát hành riêng lẻ hơn 13,5 triệu cổ phiếu cho 3 nhà đầu tư chiến lược, với giá chào bán 12.000 đồng/cổ phiếu, thu về hơn 162 tỷ đồng.
Trong ví dụ trên, công ty cổ phần phát hành riêng lẻ đã huy động được số vốn lớn từ các nhà đầu tư tổ chức hoặc cá nhân. Điều này cho thấy, hình thức phát hành cổ phiếu riêng lẻ là một kênh huy động vốn hiệu quả cho các công ty cổ phần không phải là công ty đại chúng.

Cổ phiếu phát hành riêng lẻ
ĐỌC THÊM: Cổ phiếu phổ thông là gì? Đặc điểm và quyền lợi khi sở hữu
2. Mục đích của phát hành cổ phiếu riêng lẻ
Mục đích của phát hành cổ phiếu riêng lẻ có thể được phân tích như sau:
- Huy động vốn: Đây là mục đích chính của phát hành cổ phiếu riêng lẻ. Các công ty cổ phần sử dụng hình thức này để huy động vốn từ các nhà đầu tư tổ chức hoặc cá nhân để phục vụ cho các mục tiêu kinh doanh của mình, chẳng hạn như mở rộng quy mô sản xuất, đầu tư vào các dự án mới,…
- Duy trì các mối quan hệ: Phát hành cổ phiếu riêng lẻ có thể giúp công ty cổ phần duy trì các mối quan hệ với các nhà đầu tư tổ chức hoặc cá nhân. Các nhà đầu tư này có thể trở thành đối tác chiến lược của công ty trong tương lai.
- Giảm thiểu chi phí: Thủ tục phát hành cổ phiếu riêng lẻ đơn giản và chi phí thấp hơn so với phát hành cổ phiếu ra công chúng. Điều này giúp các công ty cổ phần tiết kiệm chi phí huy động vốn.

Mục đích của phát hành cổ phiếu riêng lẻ
XEM THÊM: Cổ phiếu chu kỳ là gì? Làm thế nào để đầu tư mang lại lợi nhuận cao?
3. Lợi ích khi phát hành cổ phiếu riêng lẻ
3.1. Đối với doanh nghiệp
Phát hành cổ phiếu riêng lẻ mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, bao gồm:
- Huy động vốn nhanh chóng và hiệu quả: Thủ tục phát hành cổ phiếu riêng lẻ đơn giản và chi phí thấp hơn so với phát hành cổ phiếu ra công chúng. Điều này giúp doanh nghiệp huy động vốn nhanh chóng và hiệu quả, đáp ứng nhu cầu vốn cho các mục tiêu kinh doanh.
- Lựa chọn được các nhà đầu tư phù hợp: Doanh nghiệp có thể lựa chọn các nhà đầu tư phù hợp với mục tiêu kinh doanh của mình thông qua phát hành cổ phiếu riêng lẻ. Các nhà đầu tư này có thể trở thành đối tác chiến lược của doanh nghiệp trong tương lai.
- Tăng cường uy tín và sức mạnh tài chính: Phát hành cổ phiếu riêng lẻ giúp doanh nghiệp tăng cường uy tín và sức mạnh tài chính, thu hút thêm các nhà đầu tư mới.

Lợi ích khi phát hành cổ phiếu riêng lẻ
XEM THÊM: Định giá cổ phiếu là gì? Những phương pháp định giá cổ phiếu phổ biến
3.2. Đối với nhà đầu tư
Phát hành cổ phiếu riêng lẻ mang lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư, bao gồm:
- Cơ hội đầu tư vào các doanh nghiệp tiềm năng: Phát hành cổ phiếu riêng lẻ thường được thực hiện bởi các doanh nghiệp có tiềm năng phát triển, nhưng chưa được niêm yết trên sàn chứng khoán. Đây là cơ hội cho các nhà đầu tư tham gia đầu tư vào các doanh nghiệp này với mức giá ưu đãi.
- Khả năng sinh lời cao: Doanh nghiệp phát hành cổ phiếu riêng lẻ thường có tiềm năng tăng trưởng cao, do đó cổ phiếu của doanh nghiệp này có khả năng sinh lời cao.
- Quyền ưu đãi: Nhà đầu tư mua cổ phiếu riêng lẻ thường được hưởng các quyền ưu đãi như quyền biểu quyết, quyền ưu tiên nhận cổ tức, quyền ưu tiên mua cổ phiếu mới,…
Tuy nhiên, nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tham gia đầu tư vào cổ phiếu phát hành riêng lẻ, bởi hình thức này cũng tiềm ẩn một số rủi ro như:
- Rủi ro về thông tin: Doanh nghiệp phát hành cổ phiếu riêng lẻ thường không được niêm yết trên sàn chứng khoán, do đó nhà đầu tư khó có thể tiếp cận được đầy đủ thông tin về doanh nghiệp. Điều này có thể dẫn đến rủi ro đầu tư.
- Rủi ro về thanh khoản: Cổ phiếu phát hành riêng lẻ thường có tính thanh khoản thấp hơn so với cổ phiếu phát hành ra công chúng. Điều này có thể khiến nhà đầu tư khó bán được cổ phiếu khi cần thiết.

Lợi ích khi phát hành cổ phiếu riêng lẻ
ĐỌC THÊM: Cổ phiếu phòng thủ là gì? Tất tần tật thông tin về cổ phiếu phòng thủ
4. Điều kiện phát hành cổ phiếu riêng lẻ
4.1. Quy định về cơ sở pháp lý
Cơ sở pháp lý là một trong những yếu tố quan trọng để đảm bảo tính hợp pháp của các hoạt động kinh doanh, đầu tư. Tại Việt Nam, cơ sở pháp lý được quy định bởi các văn bản pháp luật, bao gồm:
- Luật: Là văn bản pháp luật cao nhất của Nhà nước, có hiệu lực chung trên toàn quốc.
- Pháp lệnh: Là văn bản pháp luật được Quốc hội ban hành, có hiệu lực chung trên toàn quốc.
- Nghị định: Là văn bản pháp luật do Chính phủ ban hành, có hiệu lực thi hành trên phạm vi toàn quốc hoặc một số địa phương.
- Thông tư: Là văn bản pháp luật do Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ ban hành, có hiệu lực thi hành trong phạm vi ngành, lĩnh vực quản lý nhà nước của bộ, cơ quan ngang bộ.
- Quyết định: Là văn bản pháp luật do Thủ tướng Chính phủ ban hành, có hiệu lực thi hành trên phạm vi toàn quốc.
- Thông tư liên tịch: Là văn bản pháp luật do hai hoặc nhiều bộ, cơ quan ngang bộ ban hành, có hiệu lực thi hành trong phạm vi ngành, lĩnh vực quản lý nhà nước của các bộ, cơ quan ngang bộ.
Quy định về cơ sở pháp lý thường được thể hiện trong các điều khoản, quy định của các văn bản pháp luật. Các điều khoản, quy định này xác định các quyền, nghĩa vụ của các chủ thể trong các hoạt động kinh doanh, đầu tư.
Việc nắm vững các quy định về cơ sở pháp lý là rất cần thiết cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư. Việc này giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư hiểu rõ các quyền, nghĩa vụ của mình, từ đó có thể thực hiện các hoạt động kinh doanh, đầu tư một cách hợp pháp và hiệu quả.

Điều kiện phát hành cổ phiếu riêng lẻ
4.2. Điều kiện phát hành cổ phiếu riêng lẻ
Điều kiện phát hành cổ phiếu riêng lẻ được quy định tại Điều 120 Luật Doanh nghiệp 2020 và Điều 32 Nghị định 155/2020/NĐ-CP. Theo đó, công ty cổ phần không phải là công ty đại chúng được phép phát hành cổ phiếu riêng lẻ cho dưới 100 nhà đầu tư, không thông qua phương tiện thông tin đại chúng.
Để được phát hành cổ phiếu riêng lẻ, công ty cổ phần cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Đã góp đủ vốn điều lệ đã đăng ký: Đây là điều kiện bắt buộc đối với tất cả các công ty cổ phần, bao gồm cả công ty cổ phần phát hành cổ phiếu riêng lẻ.
- Được thành lập và hoạt động theo đúng quy định của pháp luật: Công ty cổ phần cần được thành lập và hoạt động theo đúng quy định của pháp luật về doanh nghiệp.
- Có phương án phát hành cổ phiếu riêng lẻ được Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên thông qua: Phương án phát hành cổ phiếu riêng lẻ phải xác định rõ mục đích phát hành, đối tượng, số lượng, giá chào bán, phương thức thanh toán, thời hạn thực hiện,…
- Có báo cáo tài chính năm gần nhất được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán độc lập: Báo cáo tài chính năm gần nhất phải được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán độc lập và được chấp thuận bởi Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên.
Ngoài ra, công ty cổ phần phát hành cổ phiếu riêng lẻ cũng cần tuân thủ các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Việc đáp ứng đầy đủ các điều kiện phát hành cổ phiếu riêng lẻ là rất quan trọng để đảm bảo tính hợp pháp và hiệu quả của đợt phát hành.

Điều kiện phát hành cổ phiếu riêng lẻ
XEM THÊM: Trái phiếu chuyển đổi là gì? Đặc điểm và cách định giá chuyển đổi
5. Cổ phiếu riêng lẻ và cổ phiếu công chúng có gì khác nhau?
Cổ phiếu riêng lẻ và cổ phiếu công chúng là hai hình thức phát hành cổ phiếu phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, giữa hai hình thức này có một số điểm khác nhau cơ bản, bao gồm:
Đặc điểm | Cổ phiếu riêng lẻ | Cổ phiếu công chúng |
Đối tượng được chào bán | Một số nhà đầu tư nhất định, thường là các nhà đầu tư chiến lược, nhà đầu tư tổ chức hoặc nhà đầu tư cá nhân có mối quan hệ thân thiết với công ty | Mọi nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán |
Trình tự chào bán | Không cần tuân thủ các quy định chặt chẽ như cổ phiếu công chúng | Phải tuân thủ các quy định của pháp luật về phát hành chứng khoán ra công chúng |
Chi phí chào bán | Thấp hơn so với cổ phiếu công chúng | Cao hơn so với cổ phiếu riêng lẻ |
Khả năng huy động vốn | Thấp hơn so với cổ phiếu công chúng | Cao hơn so với cổ phiếu riêng lẻ |
Tính thanh khoản | Thấp hơn so với cổ phiếu công chúng | Cao hơn so với cổ phiếu riêng lẻ |
Quyền của cổ đông | Tương tự như cổ phiếu công chúng | Tương tự như cổ phiếu riêng lẻ |
Ưu điểm | – Chi phí chào bán thấp – Tiết kiệm thời gian và thủ tục – Có thể huy động vốn từ các nhà đầu tư chiến lược – Có quyền ưu tiên cao hơn trong việc thu thập thông tin của doanh nghiệp | – Tính thanh khoản cao – Dễ dàng tiếp cận với nhà đầu tư – Được kiểm soát chặt chẽ bởi pháp luật |
Nhược điểm | – Tính thanh khoản thấp – Khó tiếp cận với nhà đầu tư – Có thể gặp rủi ro cao hơn do công ty không được kiểm soát chặt chẽ bởi pháp luật | – Chi phí chào bán cao – Tốn nhiều thời gian và thủ tục – Có thể gặp rủi ro cao hơn do công ty chịu sự cạnh tranh trên thị trường chứng khoán |
6. Kết luận
Cổ phiếu phát hành riêng lẻ là một hình thức phát hành cổ phiếu có nhiều ưu điểm như thủ tục đơn giản, chi phí thấp, thời gian thực hiện nhanh chóng. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tham gia đầu tư vào cổ phiếu phát hành riêng lẻ để tránh rủi ro.
******************************
Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.
Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây:
- Hotline: 096 249 86 39
- Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
- Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
- Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
- Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/