Mục lục bài viết
Để đạt thành công trong việc đầu tư, không chỉ cần nắm vững kiến thức về định giá cổ phiếu và tích lũy kinh nghiệm, mà bạn còn cần có một cái nhìn tổng quan về chu kỳ kinh tế. Nếu nắm bắt đầy đủ thông tin về chu kỳ kinh tế sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn hơn trong việc lựa chọn cổ phiếu phù hợp. Trong bài viết này AzFin sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm này.
1. Chu kỳ kinh tế là gì?
Chu kỳ kinh tế – Business Cycle là một thuật ngữ nhằm chỉ những biến động lặp lại theo thời gian trong nền kinh tế. Thị trường kinh tế luôn có sự tăng trưởng và suy thoái, và các biến động này lặp đi lặp lại trong một khoảng thời gian nhất định, tạo thành một chu kỳ. Mặc dù các sự kiện trong chu kỳ có thể không giống nhau, nhưng chúng thường có những đặc trưng tương tự.
Chu kỳ kinh tế là một thuật ngữ nhằm chỉ những biến động lặp lại theo thời gian trong nền kinh tế.
Chu kỳ kinh tế thường được đo lường bằng GDP (Gross Domestic Product) của một quốc gia, và bao gồm các giai đoạn chính như suy thoái, tăng trưởng và hưng thịnh. Một chu kỳ kinh tế bắt đầu bằng giai đoạn suy thoái khi GDP giảm liên tục trong hai quý liên tiếp, sau đó đi vào giai đoạn hồi phục và đạt đỉnh ở giai đoạn hưng thịnh, sau đó suy giảm và bắt đầu một chu kỳ mới.
Theo nhà kinh tế học Sismondi từ Thụy Sỹ, chu kỳ kinh tế là một kết quả tự nhiên, phát sinh do sự suy giảm tiêu dùng, sự dư thừa sản xuất và nguồn cung vượt quá nhu cầu. Ngoài ra, chu kỳ kinh tế cũng có thể xuất phát từ những nguyên nhân bên ngoài như thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh và những yếu tố khác.
2. Những giai đoạn của chu kỳ kinh tế
Trong chu kỳ kinh tế, có các giai đoạn chính có đặc điểm và tác động riêng lên GDP và nền kinh tế của một quốc gia và thế giới. Chi tiết các giai đoạn như sau:
Chu kỳ kinh tế bao gồm 4 giai đoạn chính.
- Giai đoạn suy thoái (recession): Đây là thời điểm khi nền kinh tế bắt đầu suy giảm. Sản lượng hàng hóa giảm, doanh nghiệp cắt giảm lao động, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao. Lãi suất tăng cao và hạn chế tín dụng dẫn đến tăng chi phí tài chính trong khi doanh thu không tăng. Kết quả là GDP giảm.
- Giai đoạn đáy chu kỳ kinh tế (trough): Giai đoạn này đại diện cho thời điểm nền kinh tế đạt mức thấp nhất. Chính phủ bắt đầu triển khai biện pháp hỗ trợ kinh tế như giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp. Nguồn tiền được bơm vào nền kinh tế, tạo điều kiện cho người tiêu dùng và doanh nghiệp tăng chi tiêu.
- Giai đoạn phục hồi (recovery): Nhờ vào các biện pháp cứu vãn trước đó, nền kinh tế bắt đầu phục hồi. Ngân hàng tăng lãi suất vay vốn, tín dụng tiếp tục tăng. Sản lượng và công suất sản xuất tăng lên đáng kể. Doanh nghiệp ghi nhận sự tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận.
- Giai đoạn đỉnh chu kỳ kinh tế (peak): Đây là giai đoạn khi GDP vẫn tiếp tục tăng, nhưng tốc độ tăng chậm hơn so với các giai đoạn trước đó. Lạm phát tăng nhanh và doanh nghiệp giảm việc tuyển dụng. Khi GDP đạt đỉnh, đồng tiền mất giá do lạm phát quá mức, dẫn đến dấu hiệu khủng hoảng và chu kỳ mới bắt đầu với giai đoạn suy thoái.
Các giai đoạn này tạo thành chu kỳ kinh tế và ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển và hoạt động của nền kinh tế.
Xem thêm: Tiềm năng đầu tư tại Việt Nam: Chứng khoán và bất động sản
3. Đầu tư dựa vào từng chu kỳ kinh tế
Nhận diện và hiểu các giai đoạn trong chu kỳ kinh tế có vai trò quan trọng trong việc đưa ra quyết định đầu tư vào mã cổ phiếu phù hợp và giảm thiểu rủi ro. Điều này có thể giúp nhà đầu tư tận dụng những cơ hội đầu tư trong giai đoạn phù hợp và đồng thời tránh những nguy cơ tiềm ẩn trong các giai đoạn không thuận lợi.
3.1 Sự tương quan giữa chu kỳ kinh tế và thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự lưu thông vốn cho nền kinh tế. Nhà đầu tư thể hiện sự kỳ vọng vào tiềm năng phát triển của doanh nghiệp cụ thể và nền kinh tế tổng thể thông qua việc tham gia giao dịch mua bán chứng khoán.
Trong quá trình phát triển kinh tế, tâm lý của nhà đầu tư thường lạc quan. Điều này dẫn đến việc họ có xu hướng đầu tư nhiều hơn vào chứng khoán. Tuy nhiên, trong giai đoạn suy thoái kinh tế, khi các doanh nghiệp gặp khó khăn, nhà đầu tư thường lựa chọn các cách tiếp cận an toàn hơn.
Đầu tư dựa vào từng chu kỳ kinh tế
Theo các chuyên gia kinh tế, biểu đồ chứng khoán thường tiên đoán được biểu đồ chu kỳ kinh tế. Nói cách khác, khi nền kinh tế đang trải qua giai đoạn suy thoái, thị trường chứng khoán thường chạm đáy trước. Khi nền kinh tế bước vào đỉnh của giai đoạn suy thoái, chứng khoán thường cho thấy dấu hiệu phục hồi. Khi nền kinh tế đạt đỉnh điểm phát triển, giá trị cổ phiếu thường giảm, đánh dấu sự khởi đầu của một chu kỳ mới.
Do đó, dựa trên mối liên hệ giữa thị trường chứng khoán và chu kỳ kinh tế, bạn có thể đưa ra quyết định mua bán hoặc nắm giữ mã cổ phiếu phù hợp nhất.
Xem thêm: Việt Nam – Điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư trong chu kỳ kinh tế
3.2 Nên đầu tư vào ngành nào trong từng giai đoạn của chu kỳ
Dựa vào từng giai đoạn trong chu kỳ kinh tế, có những nhóm ngành chứng khoán chịu tác động tiêu cực và những nhóm ngành được hưởng lợi, cụ thể như sau:
- Trong giai đoạn dưới đáy của chu kỳ kinh tế, nhà đầu tư có thể tìm kiếm cơ hội đầu tư trong các ngành tài chính, chứng khoán, ngân hàng và logistic. Khi đó, Chính phủ thường tăng nguồn cung tiền, và dòng tiền có thể chảy vào thị trường chứng khoán với mức lãi suất cao hơn. Nhu cầu tiêu dùng cũng bắt đầu phục hồi, từ đó các ngành vận chuyển và logistic được hưởng lợi.
- Khi chu kỳ kinh tế bắt đầu phục hồi, ngành công nghệ và công nghiệp cơ bản (như sắt, thép, đồng, nhôm và các nguyên liệu công nghiệp khác) là những ngành nên đầu tư. Ngoài ra, ngành cung cấp tư liệu sản xuất (như máy móc, xây dựng công trình) cũng hứa hẹn có triển vọng.
- Tại đỉnh của chu kỳ kinh tế, các ngành năng lượng, kim loại quý hiếm (vàng, bạc, platinum), y tế và hàng tiêu dùng thường xuyên (đồ uống, thực phẩm, nông nghiệp, chế biến thực phẩm) là những ngành mà đầu tư được khuyến nghị.
- Trong giai đoạn suy thoái kinh tế, thị trường chứng khoán tổng thể có xu hướng giảm. Tuy nhiên, vẫn có một số ngành được hưởng lợi trong giai đoạn này, bao gồm ngành cung cấp tiện ích (điện, nước), ngành hàng tiêu dùng theo chu kỳ (như bất động sản, giải trí, bán lẻ) và ngành ngân hàng.
Dựa vào từng giai đoạn trong chu kỳ kinh tế, có những nhóm ngành chứng khoán chịu tác động tiêu cực hoặc được hưởng lợi
Xem thêm: Tăng trưởng cao: Lợi ích của việc đầu tư vào cổ phiếu ngân hàng
4. Kết luận
Trên đây là những thông tin chi tiết về sự tương quan giữa chu kỳ kinh tế và đầu tư mà AzFin đã tổng hợp. Trên thực tế, thời điểm và thời gian kéo dài của mỗi giai đoạn trong chu kỳ kinh tế thường không đồng nhất. Nhưng chắc chắn là mỗi chu kỳ kinh tế đều bao gồm các giai đoạn chạm đáy, phục hồi, đạt đỉnh và suy thoái, và chúng sẽ diễn ra theo thứ tự đúng như vậy. Dựa vào điều này, bạn có thể có một số ý tưởng về đầu tư dựa trên chu kỳ kinh tế.
******************************
Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.
Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây:
- Hotline: 096 249 86 39
- Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
- Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
- Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
- Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/
