Mục lục bài viết
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động, đầu tư khi lạm phát tăng cao trở thành một thách thức lớn đối với nhiều nhà đầu tư. Khi đồng tiền mất giá, vậy nên đầu tư vào trái phiếu hay cổ phiếu vào thời điểm này để bảo vệ tài sản? Để tìm ra lời giải, chúng ta hãy cùng khám phá góc nhìn sâu sắc của Warren Buffett.
1. Lạm phát ăn mòn sức mua – Bài học lịch sử từ năm 1977
Warren Buffett là nhà đầu tư nổi tiếng với những triết lý đầu tư giá trị. Tuy nhiên để đưa ra những lời nói sâu sắc ấy, ông cũng phải là người rất am hiểu về rủi ro vĩ mô, điển hình là lạm phát.
Quay ngược về thập niên 70, nước Mỹ đang trải qua giai đoạn lạm phát phi mã, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng vọt, đạt đỉnh khoảng 13.5% vào năm 1980.
Tại thời điểm năm 1977, trái phiếu miễn thuế của Mỹ đang mang lại lợi suất hấp dẫn lên đến 16%. Con số này khiến nhiều người tin rằng trái phiếu là “thiên đường trú ẩn” an toàn. Nhưng cùng thời điểm đó, lợi nhuận sau thuế từ việc sở hữu cổ phiếu chỉ đạt khoảng 14%. Điều này vô tình gây ra cho nhà đầu tư phải đối mặt với lựa chọn khó khăn.
Lạm phát ăn mòn sức mua – Bài học lịch sử từ năm 1977
Nhìn vào những con số này, nhiều người sẽ vội vàng đưa ra kết luận rằng trái phiếu sẽ là lựa chọn tốt hơn. Tuy nhiên Warren Buffett đã chỉ ra một sự thật phũ phàng: Mức lợi nhuận 14% từ cổ phiếu, sau khi trừ đi tỷ lệ lạm phát, gần như không tạo ra giá trị thực. Cổ phiếu – trong một số trường hợp, đã thất bại trong việc bảo vệ sức mua cho nhà đầu tư.
Tham khảo thêm: Năm nguyên tắc chính trong phương pháp đầu tư Warren Buffett
2. Vượt qua quan điểm “Lạm phát tốt cho doanh nghiệp”
Một quan điểm phổ biến khác được đưa ra trong giới kinh tế là “lạm phát tốt cho doanh nghiệp”. Luận điểm này cho rằng khi giá cả tăng, doanh nghiệp có thể tăng giá sản phẩm và thu về nhiều lợi nhuận hơn. Tuy nhiên Warren Buffett đã phản đối gay gắt quan điểm này.
Ông cho rằng, nếu chi phí đầu vào của một doanh nghiệp tăng lên (nguyên vật liệu, nhân công…) và công ty không thể dễ dàng tăng giá sản phẩm mà không làm suy giảm nhu cầu, lạm phát sẽ ăn mòn lợi nhuận.
Lợi nhuận danh nghĩa có thể tăng nhưng lợi nhuận thực (đã điều chỉnh theo lạm phát) sẽ giảm sút.
Warren Buffett đã từng so sánh lạm phát với một loại thuế vô hình, liên tục bào mòn giá trị tài sản của bạn. Do đó, ông tin rằng chìa khoá không phải là tìm kiếm một ngành nghề được hưởng lợi từ lạm phát, mà là tìm kiếm những doanh nghiệp có khả năng chống chịu và vượt lên nó.
Tham khảo thêm: Lợi suất thực & lợi suất danh nghĩa – Bài học từ Bill Ackman
3. Bài học đầu tư khi lạm phát của Warren Buffett
3.1 “Lá chắn” đầu tư khi lạm phát
Vậy đâu là giải pháp của Warren Buffett để bảo vệ tài sản trong đầu tư khi lạm phát tăng cao?
Câu trả lời nằm ở cốt lõi triết lý đầu tư giá trị của ông: Đầu tư vào các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững.
Warren Buffett gọi lợi thế này là “con hào kinh tế” (economic moat) bảo vệ doanh nghiệp khỏi các đối thủ cạnh tranh. Những doanh nghiệp sở hữu “con hào” này có khả năng đặc biệt trong việc:
- Tăng giá mà không mất khách hàng
Họ cung cấp sản phẩm hoặc các dịch vụ độc đáo, thiết yếu hoặc có thương hiệu mạnh đến mức khách hàng sẵn sàng mức giá cao hơn.
Ví dụ như Coca-Cola, Apple… Dù cho giá cả có tăng qua hàng năm, khách hàng vẫn sẵn sàng tiếp tục mua sản phẩm của họ.
- Chuyển gánh nặng chi phí cho người tiêu dùng
Khi chi phí sản xuất tăng, những doanh nghiệp này có thể chuyển phần lớn hoặc toàn bộ gánh nặng này sang giá bán cuối cùng mà không ảnh hưởng đáng kể đến doanh số.
Chính những doanh nghiệp này mới có thể tồn tại lâu dài và phát triển bền vững, mạnh mẽ trong môi trường lạm phát, bởi họ không chỉ bảo vệ được biên lợi nhuận mà còn giúp tăng trưởng giá trị thực.
Tham khảo thêm: Lợi suất thực & lợi suất danh nghĩa – Bài học từ Bill Ackman
3.2 Không phải mọi cổ phiếu đều giống nhau
Từ quan điểm của Warren Buffett, bài học quan trọng nhất trong đầu tư là không phải mọi cổ phiếu đều giống nhau. Mua cổ phiếu không phải là mua tờ giấy, mà là mua một phần của doanh nghiệp. Giá trị của khoản đầu tư này phụ thuộc vào khả năng sinh lời của doanh nghiệp bạn chọn.
Đầu tư khi lạm phát tăng cao – Nên chọn trái phiếu hay cổ phiếu?
Khi lạm phát tăng, các công ty không có lợi thế cạnh tranh sẽ phải gồng mình chịu đựng chi phí tăng. Lợi nhuận của họ sẽ bị thu hẹp, dẫn đến việc giá cổ phiếu khó có thể tăng trưởng, thậm chí là giảm mạnh. Ngược lại, những công ty có “con hào kinh tế” vững chắc sẽ duy trì được lợi nhuận lâu bền, và giá trị tài sản của nhà đầu tư sẽ được bảo toàn.
Điều cốt lõi của nhà đầu tư giá trị là nên tập trung vào những doanh nghiệp khi tăng giá sản phẩm hoặc dịch vụ mà không ảnh hưởng đáng kể đến nhu cầu hay đánh mất thị phần. Bạn nên tìm kiếm những doanh nghiệp có khả năng truyền gánh nặng chi phí cho khách hàng.
Tham khảo thêm: Lợi suất thực & lợi suất danh nghĩa – Bài học từ Bill Ackman
4. Chiến lược hiệu quả trong đầu tư khi lạm phát
Để áp dụng triết lý của Warren Buffett, bạn có thể thực hiện chiến lược đầu tư như
- Phân tích cơ bản
Đừng chỉ nhìn vào mỗi chỉ số P/E, P/B. Hãy tham khảo thêm đầy đủ cả báo cáo tài chính để hiểu rõ hơn về biên lợi nhuận, chi phí hoạt động và khả năng quản lý nợ của doanh nghiệp.
Nghiên cứu kỹ mô hình kinh doanh của doanh nghiệp. Doanh nghiệp có sản phẩm độc quyền không? Thương hiệu mạnh không? Chi phí chuyển đổi cao không?…
- Tìm kiếm lợi thế cạnh tranh bền vững
Sức mạnh thương hiệu như Coca-Cola, Apple…
Chi phí chuyển đổi cao như các công ty phần mềm, ngân hàng… nơi khách hàng khó có thể chuyển đổi sang nhà cung cấp khác.
Hiệu quả chi phí – Các doanh nghiệp có quy mô lớn, sản xuất hiệu quả, giúp họ có lợi thế về giá.
- Đánh giá hợp lý giá trị nội tại
Định giá không phải con số cố định, nó là kết quả của việc chiết khấu dòng tiền trong tương lai. Nhà đầu tư có thể sử dụng nhiều phương pháp định giá khác nhau như DDM (Mô hình chiết khấu cổ tức) hay DCF (Phân tích dòng tiền chiết khấu)… để ước tính giá trị thực của doanh nghiệp.
Lãi suất hiện hành cũng là một yếu tố quan trọng trong công thức này. Khi lãi suất thấp, giá trị tương lai của dòng tiền sẽ cao hơn, giúp định giá cổ phiếu cao hơn. Ngược lại, khi lãi suất tăng, định giá sẽ có xu hướng giảm.
Mặc dù Warren Buffett tập trung vào cổ phiếu, nhưng ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đa dạng hoá danh mục đầu tư. Dù cổ phiếu có tiềm năng lớn đến đâu thì nó vẫn luôn tồn tại rủi ro. Bằng cách phân bổ tài sản vào nhiều kênh tài sản, ngành nghề khác nhau, nhà đầu tư sẽ giảm thiểu rủi ro và tăng cơ hội sinh lời lâu dài.
5. Kết luận
Trong bối cảnh lạm phát tăng cao, việc lựa chọn giữa cổ phiếu và trái phiếu không còn là quyết định đơn giản. Bài học từ Warren Buffett cho thấy: Đầu tư không phải là chọn loại hình tài sản mà là chọn doanh nghiệp tốt.
Trên đây là toàn bộ nội dung AzFin muốn gửi đến NĐT. Hy vọng rằng những nội dung này sẽ giúp ích cho NĐT trong quá trình đầu tư.
Hãy theo dõi AzFin thường xuyên vì AzFin luôn đem lại những bài viết thú vị và nhiều bài học bổ ích về đầu tư.
Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.
Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây:
- Hotline: 096 249 86 39
- Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
- Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
- Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
- Cộng đồng Tích sản Cổ phiếu: https://tichsancophieu.vn/
- Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/
