Biên lợi nhuận là gì? Các đặc điểm nhà đầu tư cần biết

Biên lợi nhuận là một trong những chỉ số quan trọng nhất trong phân tích tài chính doanh nghiệp. Nó cho biết doanh nghiệp kiếm được bao nhiêu lợi nhuận từ mỗi đồng doanh thu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu biên lợi nhuận là gì và các đặc điểm mà nhà đầu tư cần biết.

I. Profit Margin – Biên lợi nhuận là gì?

Biên lợi nhuận là gì? Biên lợi nhuận (Profit Margin) là một tỷ lệ tài chính đo lường mức độ hiệu quả của một công ty trong việc sử dụng doanh thu của mình để tạo ra lợi nhuận. Biên lợi nhuận được tính bằng cách chia lợi nhuận cho doanh thu.

Công thức tính biên lợi nhuận:

Biên lợi nhuận = Lợi nhuận / Doanh thu

Biên lợi nhuận có thể được sử dụng để so sánh hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp khác nhau trong cùng một ngành. Biên lợi nhuận cũng có thể được sử dụng để dự đoán khả năng sinh lời của doanh nghiệp trong tương lai.

Ví dụ về các sử dụng biên lợi nhuận: 

• Một nhà đầu tư đang cân nhắc đầu tư vào một doanh nghiệp sản xuất ô tô. Nhà đầu tư có thể so sánh biên lợi nhuận của doanh nghiệp này với biên lợi nhuận của các doanh nghiệp sản xuất ô tô khác trong cùng ngành để đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
• Một nhà đầu tư đang muốn tìm kiếm các doanh nghiệp có khả năng sinh lời cao trong tương lai. Nhà đầu tư có thể xem xét các doanh nghiệp có biên lợi nhuận tăng trưởng đều đặn trong nhiều năm.

Profit Margin – Biên lợi nhuận

XEM THÊM: Lợi nhuận là gì? Bản chất và công thức tính lợi nhuận đơn giản

II. Đặc điểm và ý nghĩa của biên lợi nhuận là gì?

Biên lợi nhuận, còn được gọi là lợi nhuận biên, là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực kinh tế và quản lý kinh doanh. Đây là một chỉ số đo lường hiệu suất kinh doanh hoặc lợi nhuận của một sản phẩm, dự án, hoặc doanh nghiệp dựa trên sự chênh lệch giữa doanh thu và chi phí sản xuất.

• Đặc điểm của biên lợi nhuận:
  • Tính chênh lệch giữa doanh thu và chi phí: Biên lợi nhuận phản ánh sự chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí của sản phẩm hoặc doanh nghiệp.
  • Tỷ lệ phần trăm: Biên lợi nhuận thường được biểu thị dưới dạng tỷ lệ phần trăm, thường được tính dựa trên tổng doanh thu.
  • Đo lường hiệu suất kinh doanh: Nó giúp đánh giá hiệu suất kinh doanh và khả năng sinh lời của sản phẩm hoặc doanh nghiệp.
• Ý nghĩa của biên lợi nhuận:
  • Đo lường hiệu quả sản phẩm: Biên lợi nhuận cho phép đo lường hiệu quả sản phẩm bằng cách so sánh giữa doanh thu và chi phí. Một biên lợi nhuận cao thể hiện sự hiệu quả kinh doanh và khả năng sinh lời tốt.
  • Quyết định chiến lược kinh doanh: Thông qua việc đánh giá biên lợi nhuận, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa chiến lược kinh doanh, tăng cường lợi nhuận và tối thiểu hóa chi phí sản xuất.
  • Hướng đến sự bền vững: Biên lợi nhuận cũng giúp doanh nghiệp xác định mức giá hợp lý cho sản phẩm, đồng thời hướng đến mục tiêu bền vững trong lĩnh vực kinh doanh.

Như vậy, biên lợi nhuận không chỉ là một con số, mà là một công cụ quan trọng để đo lường hiệu quả, quyết định chiến lược, và định hình mục tiêu kinh doanh của một tổ chức hoặc sản phẩm. Hiểu và tận dụng khía cạnh này có thể đóng vai trò quyết định trong việc định hình sự thành công và bền vững của một doanh nghiệp.

Đặc điểm và ý nghĩa của biên lợi nhuận

ĐỌC THÊM: Lợi nhuận thuần là gì? Cách tối ưu lợi nhuận thuần hiệu quả

III. Phân loại biên lợi nhuận thường gặp

Biên lợi nhuận là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực kinh tế và tài chính, có vai trò quyết định đối với hiệu suất và lợi nhuận của một doanh nghiệp hoặc sản phẩm. Có bốn loại biên lợi nhuận thường gặp và quan trọng cần được phân tích cụ thể: biên lợi nhuận ròng, biên lợi nhuận gộp, biên lợi nhuận trước thuế, và biên lợi nhuận hoạt động.

1. Biên lợi nhuận ròng

Biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin) là một tỷ lệ tài chính đo lường mức độ hiệu quả của một công ty trong việc sử dụng doanh thu của mình để tạo ra lợi nhuận sau khi trừ đi tất cả các chi phí, bao gồm chi phí sản xuất, chi phí hoạt động và chi phí tài chính.

Net Profit Margin (Biên lợi nhuận ròng) = (Lợi nhuận sau thuế/ Doanh thu thuần) x 100%

Biên lợi nhuận ròng có thể thay đổi theo thời gian và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như:

• Ngành nghề kinh doanh: Một số ngành nghề có biên lợi nhuận ròng cao hơn các ngành nghề khác. Ví dụ, ngành công nghệ thông tin thường có biên lợi nhuận ròng cao hơn ngành sản xuất.
• Quy mô doanh nghiệp: Các doanh nghiệp lớn thường có biên lợi nhuận ròng cao hơn các doanh nghiệp nhỏ. Điều này là do các doanh nghiệp lớn có thể hưởng lợi từ quy mô kinh tế.
• Chiến lược kinh doanh: Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp có thể ảnh hưởng đến biên lợi nhuận ròng. Ví dụ, một doanh nghiệp tập trung vào việc sản xuất các sản phẩm có giá cao thường sẽ có biên lợi nhuận ròng cao hơn một doanh nghiệp tập trung vào việc sản xuất các sản phẩm có giá thấp.

Biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin)

ĐỌC THÊM: Biên lợi nhuận ròng là gì? Ý nghĩa và công thức tính

2. Biên lợi nhuận gộp

Biên lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin) là một tỷ lệ tài chính đo lường mức độ hiệu quả của một công ty trong việc sử dụng doanh thu của mình để tạo ra lợi nhuận trước khi trừ đi chi phí hoạt động và chi phí tài chính.

Gross Profit Margin (Biên lợi nhuận gộp) = Tổng mức doanh thu (đã trừ thuế) – Tổng khoản chi nguyên vật liệu (đã trừ thuế)

Biên lợi nhuận gộp có thể được sử dụng để so sánh hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp khác nhau trong cùng một ngành. Biên lợi nhuận gộp cũng có thể được sử dụng để dự đoán khả năng sinh lời của doanh nghiệp trong tương lai.

• Biên lợi nhuận gộp có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác ngoài hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, chẳng hạn như các điều kiện kinh tế vĩ mô hoặc các thay đổi trong chính sách thuế.
• Biên lợi nhuận gộp cần được xem xét trong một khoảng thời gian dài để có thể đánh giá chính xác khả năng sinh lời của doanh nghiệp.

Biên lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin)

ĐỌC THÊM: Biên lợi nhuận gộp – Công thức thành công cho doanh nghiệp

3. Biên lợi nhuận trước thuế

Biên lợi nhuận trước thuế (Pre-Tax Profit Margin) là một tỷ lệ tài chính đo lường mức độ hiệu quả của một công ty trong việc sử dụng doanh thu của mình để tạo ra lợi nhuận trước khi trừ đi thuế.

Biên lợi nhuận trước thuế = (Lợi nhuận trước thuế / Doanh thu) x 100%

Ví dụ, một doanh nghiệp có biên lợi nhuận trước thuế là 20% có nghĩa là doanh nghiệp này tạo ra 20% lợi nhuận trước khi trừ đi thuế trên mỗi đồng doanh thu. Nếu doanh nghiệp này có doanh thu là 100 triệu đồng, thì lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp sẽ là 20 triệu đồng.

Biên lợi nhuận trước thuế là một chỉ số quan trọng giúp nhà đầu tư đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Biên lợi nhuận trước thuế cao hơn thường được coi là một dấu hiệu tốt cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Biên lợi nhuận trước thuế

ĐỌC THÊM: Doanh thu thuần là gì? Ý nghĩa và công thức tính

4. Biên lợi nhuận hoạt động

Biên lợi nhuận hoạt động (Operating Profit Margin) là một chỉ số tài chính quan trọng, thể hiện khả năng sinh lời của một doanh nghiệp sau khi đã trừ đi các chi phí sản xuất biến đổi và chi phí cố định. Biên lợi nhuận hoạt động được tính bằng cách chia lợi nhuận hoạt động cho doanh thu thuần.

Biên lợi nhuận hoạt động cao cho thấy doanh nghiệp đang quản lý chi phí hiệu quả và có khả năng tạo ra lợi nhuận cao từ hoạt động kinh doanh. Ngược lại, biên lợi nhuận hoạt động thấp cho thấy doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc quản lý chi phí hoặc đang hoạt động trong một ngành có mức độ cạnh tranh cao.

Operating Profit Margin (Biên lợi nhuận hoạt động) = Thu nhập hoạt động / Doanh thu 

Biên lợi nhuận hoạt động

IV. Những yếu tố ảnh hưởng đến biên lợi nhuận

Biên lợi nhuận là một chỉ số tài chính quan trọng, thể hiện khả năng sinh lời của một doanh nghiệp. Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến biên lợi nhuận, bao gồm:

• Giá bán sản phẩm/dịch vụ: Nếu một doanh nghiệp tăng giá bán sản phẩm/dịch vụ mà không làm tăng chi phí sản xuất, biên lợi nhuận sẽ tăng lên.
• Chi phí sản xuất biến đổi: Nếu một doanh nghiệp có thể giảm chi phí sản xuất biến đổi, biên lợi nhuận sẽ tăng lên. Ví dụ, doanh nghiệp có thể tìm kiếm nguồn cung cấp nguyên vật liệu giá rẻ hơn hoặc sử dụng công nghệ mới để giảm chi phí sản xuất.
• Chi phí cố định: Nếu một doanh nghiệp có thể giảm chi phí cố định, biên lợi nhuận sẽ tăng lên. Ví dụ, doanh nghiệp có thể đàm phán lại hợp đồng thuê nhà hoặc sử dụng công nghệ mới để giảm chi phí khấu hao tài sản.
• Hiệu quả hoạt động: Nếu một doanh nghiệp cải thiện hiệu quả hoạt động, biên lợi nhuận sẽ tăng lên. Ví dụ, doanh nghiệp có thể giảm lượng hàng tồn kho, tăng hiệu suất của nhân viên hoặc cải thiện quy trình sản xuất.
• Môi trường kinh doanh: Nếu môi trường kinh doanh thuận lợi, biên lợi nhuận của doanh nghiệp có thể tăng lên. Ví dụ, trong thời kỳ kinh tế tăng trưởng, doanh nghiệp có thể tăng giá bán sản phẩm/dịch vụ mà không làm tăng chi phí sản xuất.

Như vậy, biên lợi nhuận là một chỉ số tài chính quan trọng, phản ánh khả năng sinh lời của một doanh nghiệp. Bằng cách phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến biên lợi nhuận, nhà đầu tư có thể đưa ra những đánh giá chính xác về khả năng sinh lời của một doanh nghiệp và đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt hơn.

Những yếu tố ảnh hưởng đến biên lợi nhuận

V. Kết luận

Biên lợi nhuận là một chỉ số quan trọng giúp nhà đầu tư đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần lưu ý rằng biên lợi nhuận có thể thay đổi theo thời gian và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như ngành nghề kinh doanh, quy mô doanh nghiệp,…

******************************

Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.

Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây: 

• Hotline: 096 249 86 39
• Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
• Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
• Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
• Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
• Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/