Vốn lưu động là gì? Đặc điểm, vai trò và cách tính

Vốn lưu động là một trong những chỉ số tài chính quan trọng của doanh nghiệp, phản ánh khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn và chi phí hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về khái niệm, đặc điểm, vai trò và cách tính vốn lưu động.

I. Vốn lưu động là gì?

II. Công thức tính vốn lưu động

Vốn lưu động được tính bằng công thức sau:

Vốn lưu động = Tài sản ngắn hạn – Nợ phải trả ngắn hạn

Trong đó: 

• Tài sản ngắn hạn: Là các tài sản mà doanh nghiệp sở hữu và có thể chuyển đổi thành tiền mặt trong vòng ngắn hạn, thường là trong vòng 1 năm. Các tài sản này bao gồm tiền mặt, các khoản đầu tư ngắn hạn, hàng tồn kho, và các khoản tri phí trả trước khác.
• Nợ phải trả ngắn hạn: Là các khoản nợ mà doanh nghiệp phải trả trong vòng ngắn hạn, thường là trong vòng một năm. Các khoản nợ này bao gồm các khoản nợ vay ngắn hạn, các khoản nợ phải trả cho nhà cung cấp, các khoản nợ phải trả cho nhân viên, và các khoản nợ khác.

Ví dụ: Công ty ABC là một doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh đồ điện gia dụng. Tại thời điểm 31/12/2023, bảng cân đối kế toán của Công ty ABC có các chỉ tiêu sau:

Vậy, vốn lưu động của Công ty ABC tại thời điểm 31/12/2023 là:

Vốn lưu động = 100 tỷ đồng – 80 tỷ đồng = 20 tỷ đồng

Trong ví dụ trên, vốn lưu động của Công ty ABC là dương 20 tỷ đồng, nghĩa là tài sản ngắn hạn của Công ty ABC lớn hơn nợ phải trả ngắn hạn. Điều này cho thấy Công ty ABC có khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn và chi phí hoạt động hàng ngày.

Tuy nhiên, mức vốn lưu động của Công ty ABC vẫn còn thấp so với tổng tài sản của Công ty. Do đó, Công ty ABC cần có kế hoạch quản lý vốn lưu động hiệu quả để đảm bảo khả năng thanh toán và nâng cao hiệu quả hoạt động.

Công thức tính vốn lưu động

ĐỌC THÊM: Chỉ số ROA là gì? Cách sử dụng ROA để đánh giá doanh nghiệp

III. Vai trò của vốn lưu động đối với doanh nghiệp

Vốn lưu động là một chỉ số tài chính quan trọng của doanh nghiệp, phản ánh khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn và chi phí hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp. Vốn lưu động đóng vai trò quan trọng đối với doanh nghiệp, bao gồm:

• Đảm bảo khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn và chi phí hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp: Vốn lưu động là nguồn tài chính giúp doanh nghiệp đáp ứng các khoản nợ ngắn hạn, bao gồm tiền lương, tiền thuê nhà, tiền điện nước, tiền mua nguyên vật liệu, tiền trả cho nhà cung cấp, v.v. Một doanh nghiệp có vốn lưu động thấp có thể gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản nợ ngắn hạn, dẫn đến tình trạng vỡ nợ và phá sản.

• Tạo điều kiện cho doanh nghiệp mở rộng quy mô hoạt động: Vốn lưu động là nguồn tài chính cần thiết để doanh nghiệp mở rộng quy mô hoạt động, bao gồm việc mua sắm tài sản, thuê nhân công, mở rộng thị trường, v.v. Một doanh nghiệp có vốn lưu động dồi dào có thể dễ dàng tiếp cận các cơ hội kinh doanh mới và mở rộng quy mô hoạt động.

• Tăng cường khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp: Vốn lưu động giúp doanh nghiệp đáp ứng nhanh chóng các nhu cầu thị trường, giảm chi phí sản xuất, và nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ. Một doanh nghiệp có vốn lưu động tốt có thể cạnh tranh hiệu quả với các đối thủ cạnh tranh.

Việc quản lý vốn lưu động hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo khả năng thanh toán, giảm thiểu rủi ro tài chính và nâng cao hiệu quả hoạt động. Doanh nghiệp cần có kế hoạch quản lý vốn lưu động hợp lý, bao gồm các biện pháp tối ưu hóa vòng quay hàng tồn kho, tăng cường thu hồi các khoản phải thu, giảm các khoản nợ phải trả, và tìm kiếm các nguồn vốn lưu động bổ sung.

Vai trò của vốn lưu động đối với doanh nghiệp

ĐỌC THÊM: Vốn lưu động là gì? Phân biệt vốn điều lệ và vốn lưu động

IV. Phân loại vốn lưu động

Vốn lưu động (Working Capital) là một trong những yếu tố phản ánh hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Vốn lưu động được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau. Dưới đây là một số phân loại vốn lưu động:

• Vốn lưu động phân loại theo nguồn hình thành: Vốn lưu động được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm vốn điều lệ, vốn tự bổ sung, vốn đi vay, vốn liên doanh, liên kết và vốn huy động từ thị trường.
• Vốn lưu động phân loại theo vai trò: Vốn lưu động được chia thành vốn trong quá trình dự trữ sản xuất và vốn trong quá trình sản xuất.
• Vốn lưu động phân loại theo hình thái thể hiện: Vốn lưu động được phân thành vốn thành phẩm, vốn trong thanh toán và vốn đầu tư ngắn hạn.
• Vốn lưu động phân loại theo quan hệ sở hữu: Vốn lưu động được phân thành vốn điều lệ, vốn tự bổ sung, vốn đi vay, vốn liên doanh, liên kết và vốn huy động từ thị trường.
• Vốn lưu động phân loại theo thời gian huy động và sử dụng vốn: Vốn lưu động được phân thành vốn huy động từ thị trường thông qua trái phiếu, cổ phiếu và vốn huy động từ các tổ chức tín dụng.

Phân loại vốn lưu động

V. Điều gì xảy ra khi thay đổi vốn lưu động?

Khi thay đổi vốn lưu động, một số hiệu ứng có thể xảy ra:

• Tăng vốn lưu động: Nếu một doanh nghiệp tăng vốn lưu động, điều này có thể giúp cải thiện khả năng thanh toán ngắn hạn và tăng cường hoạt động kinh doanh hàng ngày. Với vốn lưu động đủ lớn, doanh nghiệp có thể dễ dàng chi trả các khoản nợ ngắn hạn, mua nguyên liệu và thanh toán lương cho nhân viên. Điều này có thể tạo ra sự ổn định và tăng cường niềm tin của các bên liên quan, bao gồm cả nhà cung cấp và ngân hàng.
• Giảm vốn lưu động: Nếu một doanh nghiệp giảm vốn lưu động, điều này có thể gây ra những khó khăn trong việc thanh toán các khoản nợ ngắn hạn và duy trì hoạt động kinh doanh hàng ngày. Doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc mua nguyên liệu, thanh toán lương cho nhân viên và đáp ứng các yêu cầu tài chính ngắn hạn khác. Điều này có thể dẫn đến sự không ổn định và giảm niềm tin của các bên liên quan.
• Tác động đến hiệu suất tài chính: Thay đổi vốn lưu động có thể ảnh hưởng đến hiệu suất tài chính của doanh nghiệp. Một vốn lưu động tăng có thể giúp tăng cường khả năng sinh lời và tăng trưởng, trong khi một vốn lưu động giảm có thể làm giảm khả năng sinh lời và tăng trưởng. Hiệu suất tài chính của doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng bởi việc quản lý vốn lưu động một cách hiệu quả và đáng tin cậy.
• Tác động đến quy mô hoạt động: Thay đổi vốn lưu động có thể ảnh hưởng đến quy mô hoạt động của doanh nghiệp. Một vốn lưu động tăng có thể cho phép doanh nghiệp mở rộng quy mô hoạt động, mua sắm nguyên liệu và thiết bị mới, và tăng cường năng lực sản xuất. Ngược lại, một vốn lưu động giảm có thể làm giảm quy mô hoạt động, hạn chế khả năng mở rộng và ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Điều gì xảy ra khi thay đổi vốn lưu động?

XEM THÊM: Thặng dư vốn cổ phần là gì? Cách tính thặng dư vốn cổ phần

VI. Kết luận

Vốn lưu động là một nguồn tài chính quan trọng đối với doanh nghiệp. Việc quản lý vốn lưu động hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo khả năng thanh toán, giảm thiểu rủi ro tài chính và nâng cao hiệu quả hoạt động.

******************************

Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.

Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây: 

• Hotline: 096 249 86 39
• Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
• Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
• Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
• Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
• Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/