Mục lục bài viết
Có nhiều doanh nghiệp áp dụng hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu thay vì bằng tiền cho cổ đông của mình. Cách thức này mang theo một loạt ưu điểm và nhược điểm riêng. AzFin sẽ hỗ trợ bạn so sánh hiệu quả giữa việc trả cổ tức bằng tiền và bằng cổ phiếu để xem phương pháp nào mang lại lợi ích cao hơn qua bài viết dưới đây.
1. Hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu là gì?
Ngày càng có nhiều doanh nghiệp chọn cách chia cổ tức dưới dạng cổ phiếu thay vì chi trả bằng tiền mặt. Điều này đã gây khó khăn cho một số nhà đầu tư, người chưa rõ ràng về ảnh hưởng và tác động của việc chia cổ tức này lên giá trị cổ phiếu, cũng như quyết định bán hoặc chuyển nhượng cổ phiếu.
Trong việc chia cổ tức bằng cổ phiếu, doanh nghiệp thực hiện phát hành thêm cổ phiếu thông thường và ghi nhận vào tài khoản của cổ đông. Đây chỉ là một trong nhiều hình thức trả cổ tức, bao gồm cả trả bằng tiền mặt và mua lại cổ phiếu.

Hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu
Tuy vậy, về bản chất, trả cổ tức bằng cổ phiếu (hoặc thưởng bằng cổ phiếu) là việc chia nhỏ cổ phiếu hiện có và không tạo ra thêm bất kỳ nguồn tiền mới nào để doanh nghiệp gia tăng nội lực.
Phương pháp này không làm tăng tài sản, bởi mặc dù nhà đầu tư sở hữu nhiều cổ phiếu hơn, nhưng giá mỗi cổ phiếu sẽ bị dilution, dẫn đến giữa tài sản ban đầu không thay đổi.
Đối với doanh nghiệp, hình thức này giúp tăng vốn điều lệ trong sổ sách, nhưng tổng tài sản thực tế không thay đổi.
Đọc thêm: Nên hay không đầu tư nhận cổ tức?
2. Ưu điểm và hạn chế của việc chia cổ tức bằng cổ phiếu
2.1 Ưu điểm
Chia cổ tức bằng cổ phiếu mang lại một số lợi ích như sau:
- Tránh đánh thuế kép: Nhà đầu tư không phải chịu đánh thuế hai lần khi nhận cổ tức bằng cổ phiếu, điều này thúc đẩy tính thanh khoản trên thị trường chứng khoán.
- Giữ lại nguồn vốn: Hình thức này giúp doanh nghiệp duy trì nguồn vốn để vượt qua khó khăn, mở rộng kinh doanh hoặc đầu tư vào các dự án mang lại lợi nhuận lâu dài.
- Tăng tính thanh khoản: Trả cổ tức bằng cổ phiếu tăng số lượng cổ phiếu lưu hành, từ đó gia tăng tính thanh khoản của cổ phiếu đó.
- Hấp dẫn nhà đầu tư: Phương thức này giảm thị giá cổ phiếu, thu hút nhà đầu tư mua vào, đặc biệt sau khi có tin được chia cổ tức.
- Giảm vốn đầu tư khi mở rộng: Đối với doanh nghiệp đang mở rộng đầu tư, việc chia cổ tức bằng cổ phiếu giúp giảm vốn đầu tư nhanh chóng hơn so với việc chia tiền mặt.

Ưu điểm và hạn chế của việc chia cổ tức bằng cổ phiếu
2.2 Hạn chế
Chia cổ tức bằng cổ phiếu sẽ có những hạn chế cần lưu ý sau:
- Tác động lên giá cổ phiếu: Nếu sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu, doanh nghiệp không đạt hiệu quả kinh doanh, giá cổ phiếu có thể giảm xuống do sự không hiệu quả trong hoạt động kinh doanh.
- Thời gian chờ đợi: Nhà đầu tư cần đợi vài tháng để cổ phiếu mới phát hành chính thức được chuyển vào tài khoản, sau đó mới có thể bán.
- Phân tích tài chính cẩn thận: Nhà đầu tư cần thực hiện phân tích và đánh giá kỹ lưỡng về tình hình tài chính của doanh nghiệp. Cẩn trọng đối với các thủ thuật tài chính và báo cáo kinh doanh lệch thực tế, để tránh rủi ro tiềm ẩn.
- Pha loãng giá cổ phiếu: Phương pháp này có thể làm pha loãng giá cổ phiếu, làm khó khăn việc gia tăng giá cổ phiếu sau này và trả cổ tức cao cho năm tiếp theo.
Đọc thêm: Cổ tức là gì? Tất tần tật những thông tin về cổ tức
3. Tính giá điều chỉnh khi chia cổ tức bằng cổ phiếu
Công thức tính giá điều chỉnh khi trả cổ tức bằng cổ phiếu là:

Tính giá điều chỉnh khi chia cổ tức bằng cổ phiếu
Ví dụ:
Giả sử vào ngày 13/9, giá tham chiếu của doanh nghiệp X sau khi điều chỉnh do chia cổ tức cổ phiếu và cổ phiếu thưởng là 32.958 đồng/cổ phiếu. Tính toán như sau:
Giá tham chiếu sau điều chỉnh = Giá đóng cửa trước khi chia cổ tức / (1 + Tỉ lệ chia cổ tức + Tỉ lệ cổ phiếu thưởng)
Giá tham chiếu sau điều chỉnh = 39.550 / (1 + 0.07 + 0.13) = 32.958 (đồng/cổ phiếu)
Ngày 13/9/2023 là ngày Doanh nghiệp trả cổ tức cổ phiếu và cổ phiếu thưởng cho nhà đầu tư, với tỉ lệ trả cổ tức cổ phiếu là 7% và tỉ lệ cổ phiếu thưởng là 13%. Trong đó, ngày 20/8/2021 (phiên giao dịch liền trước phiên ngày 23/08), giá đóng cửa là 39.550 đồng/cổ phiếu.
Tỉ lệ chi trả cổ tức được tính theo công thức:
Tỉ lệ chi trả cổ tức = Cổ tức hàng năm trên mỗi cổ phiếu / Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu
4. Trả cổ tức bằng cổ phiếu bao lâu thì được bán?
Nhà đầu tư cần lưu ý rằng thời gian chia cổ tức và tác động đến việc có cổ phiếu trong tài khoản và giao dịch như sau:

Trả cổ tức bằng cổ phiếu bao lâu thì được bán?
- Thời gian chia cổ tức: Do Hội đồng quản trị quyết định thời điểm chia cổ tức, thường là sau Đại hội cổ đông thường niên. Thời gian này có thể kéo dài tới 6 tháng từ ngày kết thúc Đại hội.
- Nhận cổ phiếu từ chi trả cổ tức: Sau khi công ty hoàn thành các thủ tục niêm yết, cổ phiếu từ chi trả cổ tức mất từ 30 đến 60 ngày để được chuyển vào tài khoản của nhà đầu tư.
- Giao dịch cổ phiếu đã nhận từ cổ tức: Nhà đầu tư cần đợi ít nhất từ 1 đến 2 tháng sau khi công ty chia cổ tức để cổ phiếu mới về tài khoản và có thể giao dịch, mua bán.
Tóm lại, thời gian tổng cộng để nhà đầu tư có thể giao dịch cổ phiếu từ chi trả cổ tức có thể kéo dài từ 2 đến 3 tháng tính từ thời điểm chia cổ tức. Điều này cần được xem xét và lên kế hoạch đầu tư thích hợp.
5. Phân biệt trả cổ tức bằng cổ phiếu và trả cổ tức bằng tiền mặt
Hai hình thức trả cổ tức – bằng tiền mặt và bằng cổ phiếu – đều có ưu và nhược điểm riêng:
| Chia cổ tức bằng tiền mặt | Chia cổ tức bằng cổ phiếu | |
| Ưu điểm |
|
|
| Nhược điểm |
|
|
6. Kết luận
Trên đây là những thông tin chi tiết về hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu và phân biệt với hình thức nhận cổ tức bằng tiền mặt cho cho nhà đầu tư mới tham khảo. Hình thức nào cũng có ưu và nhược điểm riêng vậy nên bạn đọc có thể cân nhắc thật kỹ trước khi đưa ra quyết định cho mình.
******************************
Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.
Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây:
- Hotline: 096 249 86 39
- Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
- Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
- Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
- Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/


