Hiệu ứng hòn tuyết lăn – Bí mật làm giàu của các tỷ phú

Triết lý đầu tư “Hiệu ứng hòn tuyết lăn” được sử dụng rộng rãi trong chiến lược kinh doanh đầu tư của tỷ phú Warren Buffett. Vậy hiệu ứng hòn tuyết lăn là gì? Làm thế nào để ngăn chặn các hậu của của hiệu ứng hòn tuyết lăn để lại. Hãy cùng AzFin tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

1. Hiệu ứng hòn tuyết lăn là gì?

Triết lý hiệu ứng hòn tuyết lăn (Snowball Effect) đúng như tên gọi của nó. Trên đỉnh núi, một viên tuyết nhỏ bắt đầu lăn xuống. Mỗi khi nó lăn, nó gom nhặt những viên tuyết khác và kéo chúng cùng lăn với mình. Kết quả, viên tuyết nhỏ đó dần trở nên lớn hơn, mạnh mẽ hơn, và lăn với tốc độ nhanh hơn. Đồng thời, nó có thể chuyển hóa thành một hòn tuyết khổng lồ, trở thành “kẻ hủy diệt” với sức mạnh nội lực phá tan mọi thứ nó đi qua. Điều đáng ngạc nhiên là có những trận tuyết to được tạo ra bởi một viên tuyết nhỏ.

2. Khi nào TTCK xảy ra hiệu ứng hòn tuyết lăn?

Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam đang chứng kiến một làn sóng bán giải chấp tài khoản lãnh đạo của các công ty địa ốc. Trong mỗi phiên giao dịch, hàng chục cổ phiếu bất động sản liên tiếp giảm sàn, tạo ra nguy cơ gia tăng “hiệu ứng tuyết lăn”.

Thông qua thông báo từ các công ty chứng khoán, dễ dàng nhận thấy số lượng cổ phiếu bán giải chấp trong tài khoản của lãnh đạo tại DIC Corp (Mã: DIG) và Địa ốc Phát Đạt (Mã: PDR) đang liên tục gia tăng.

Trong hai phiên giao dịch gần đây, lượng cổ phiếu này đã được bán với giá sàn hàng triệu đơn vị, nhưng lực cầu trên thị trường yếu, dẫn đến lệnh bán giải chấp không thể được thực hiện. Do đó, công ty chứng khoán phải tăng khối lượng bán giải chấp để đảm bảo tỷ lệ ký quỹ. Ngoài hai lãnh đạo này, cũng có các đơn vị bán giải chấp trong các tài khoản chứng khoán của các cá nhân và tổ chức liên quan đến DIG và PDR.

Bên cạnh DIG và PDR, còn có một số lãnh đạo khác cũng đang ghi nhận lượng cổ phiếu bán giải chấp trong giai đoạn này. Tuy nhiên, số lượng bán của họ nhỏ hơn và không có tính hệ thống trên nhiều tài khoản cũng như không kéo dài trong khoảng thời gian dài.

Với diễn biến có phần tiêu cực của thị trường, nhiều công ty chứng khoán đã giảm mức giá chặn vay (mức giá tối đa khi cho vay) để quản trị rủi ro, thậm chí cắt margin với nhiều mã bất động sản, bao gồm cả các mã bluechip.

Làn sóng bán giải chấp tài khoản của các chủ địa ốc đang cộng hưởng với động thái này từ các công ty chứng khoán, gây tác động tiêu cực đến tâm lý chung của nhà đầu tư. Trong phiên giao dịch ngày 7/11, gần 200 cổ phiếu đã giảm sàn, đa số trong nhóm bất động sản.

Việc nhiều mã cổ phiếu vốn hóa lớn, bao gồm các mã bluechip, giảm sàn và bị cắt margin gia tăng nguy cơ tạo ra hiệu ứng bán lan tỏa. Đối với các lãnh đạo, khi không thể giải chấp, các công ty chứng khoán sẽ tăng khối lượng bán trong các phiên giao dịch tiếp theo để thu hồi margin.

Đối với các nhà đầu tư cá nhân, để đưa tài khoản về tỷ lệ ký quỹ theo quy định, họ có thể chọn bán các cổ phiếu khác khi nhóm bất động sản trở nên mất thanh khoản do họ thường nắm giữ nhiều mã trong nhóm này. Khi đó, áp lực bán từ nhóm bất động sản có thể lan tỏa sang các nhóm ngành khác trên thị trường.

3. Cách ngăn hiệu ứng hòn tuyết lăn

Trong thị trường chứng khoán Việt Nam, nhóm bất động sản đang trải qua một giai đoạn giảm giá sâu kể từ đầu tháng 4 sau khi trải qua một giai đoạn tăng nóng. Nhiều mã cổ phiếu trong nhóm này đã mất giá từ 80-90%, và thậm chí các mã vốn hóa lớn, bluechip cũng đã mất hơn nửa giá trị từ đỉnh cao.

Chuỗi phiên giảm mạnh đã làm cho nhóm “cổ đất” đối mặt với khó khăn về thanh khoản và cuộc gọi ký quỹ (call margin) do lo ngại về việc phát hành trái phiếu. Điều này tạo ra hiệu ứng tuyết lăn như đã được phân tích trước đó.

Các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường phát hành trái phiếu riêng lẻ dựa trên cổ phiếu làm tài sản đảm bảo. Tuy nhiên, trong bối cảnh hạn chế tín dụng gần đây, nhiều doanh nghiệp đã phụ thuộc vào hai giao dịch trên cổ phiếu của họ, bao gồm vay margin và sử dụng cổ phiếu làm tài sản đảm bảo.

Dưới tình hình này, cổ phiếu bất động sản đang đối mặt với tình trạng hiệu ứng call margin kép, bao gồm việc tăng tài sản đảm bảo cho hoạt động margin khi giá cổ phiếu giảm, và bổ sung cổ phiếu đảm bảo cho lượng trái phiếu do giá cổ phiếu giảm.

Để ngăn chặn sự lan rộng ngày càng lớn của tình hình này, có hai gợi ý từ các lãnh đạo công ty chứng khoán. Thứ nhất, cần sự hỗ trợ và thỏa thuận giữa các bên, bao gồm công ty chứng khoán, đơn vị phát hành và các nhà đầu tư trái phiếu. Thứ hai, dòng vốn từ bên ngoài, đặc biệt là tín dụng, đóng một vai trò quan trọng trong đảm bảo thanh khoản trong giai đoạn này.

Nếu không giải quyết tình trạng hiện tại, có nguy cơ xảy ra cuộc khủng hoảng thanh khoản toàn diện trên thị trường chứng khoán, như đánh giá của một số lãnh đạo công ty chứng khoán.

4. Kết luận

Trên đây là những thông tin chi tiết về khái niệm và cách nhận biết khi nào thị trường chứng khoán xảy ra hiệu ứng hòn tuyết lăn. Hơn nữa, AzFin cũng cung cấp những giải pháp giúp nhà đầu tư có thể ngăn chặn tiêu cực của hiệu ứng này. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn đọc có hiểu rõ hơn về triết lý đầu tư của vị tỷ phú Warren Buffett.

******************************

Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.

Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây: 

• Hotline: 096 249 86 39
• Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
• Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
• Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
• Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
• Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/