Mục lục bài viết
Bạn có biết bán giải chấp cổ phiếu là gì không? Đây là một tình huống mà không ai mong muốn khi đầu tư vào thị trường chứng khoán. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, nguyên nhân và hậu quả của việc bán giải chấp cổ phiếu, cũng như cách tránh phải đối mặt với nó.
1. Giải chấp cổ phiếu là gì?
Giải chấp cổ phiếu là tài sản cố định sử dụng để bảo đảm khoản vay của một công ty hoặc nhà đầu tư. Khi công ty hay nhà đầu tư không thể trả nợ, ngân hàng sẽ tịch thu giải chấp cổ phiếu để đòi số tiền vay
Giải chấp cổ phiếu có thể ảnh hưởng đến công ty bằng cách làm giảm giá trị cổ phiếu, gây lo lắng cho nhà đầu tư và ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của công ty.
Một ví dụ là trường hợp của Công ty cổ phần Phát triển bất động sản Phát Đạt, khi cổ phiếu của chủ tịch bị bán giải chấp.
Giải chấp cổ phiếu là gì?
XEM THÊM: Cắt lỗ là gì? Thời điểm nào nên cắt lỗ?
2. Bán giải chấp cổ phiếu là gì?
2.1. Khái niệm bán giải chấp cổ phiếu
Bán giải chấp cổ phiếu là hành động công ty chứng khoán bán bớt cổ phiếu của nhà đầu tư để hạ tỷ lệ nợ vay về mức an toàn theo quy định.
Ví dụ: Giả sử anh A mua 100 cổ phiếu của công ty ABC với giá 100.000 đồng mỗi cổ phiếu. Tuy nhiên, do giá cổ phiếu giảm liên tục, giá hiện tại chỉ còn 60.000 đồng mỗi cổ phiếu. Công ty chứng khoán sẽ bán bớt cổ phiếu của anh A để hạ tỷ lệ nợ vay về mức an toàn.
2.2. Nguyên nhân dẫn đến bán giải chấp cổ phiếu
Bán giải chấp cổ phiếu là hành động của công ty chứng khoán khi nhà đầu tư không thể duy trì tỷ lệ ký quỹ tối thiểu theo quy định. Tỷ lệ ký quỹ là tỷ lệ giữa giá trị cổ phiếu bảo đảm và số tiền vay margin. Khi giá cổ phiếu bảo đảm giảm, tỷ lệ ký quỹ cũng giảm theo. Nếu tỷ lệ ký quỹ xuống dưới mức an toàn, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu nhà đầu tư nộp thêm tiền hoặc bán bớt cổ phiếu để hạ tỷ lệ nợ vay.
Nguyên nhân dẫn đến bán giải chấp cổ phiếu có thể là do nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính quá cao, tức là vay margin nhiều hơn khả năng trả nợ của mình. Điều này khiến nhà đầu tư dễ bị ảnh hưởng bởi biến động của thị trường và không kịp thời điều chỉnh danh mục đầu tư.
Ngoài ra, nguyên nhân khác có thể là do thị trường chứng khoán có xu hướng giảm sâu và kéo dài, khiến giá cổ phiếu bảo đảm liên tục mất giá và khó phục hồi. Đây là tình huống khó lường và không phải do lỗi của nhà đầu tư.
Bán giải chấp cổ phiếu có thể gây ra những hậu quả tiêu cực cho nhà đầu tư, như mất vốn, mất cơ hội đầu tư, mất uy tín với công ty chứng khoán. Do đó, để tránh bán giải chấp cổ phiếu, nhà đầu tư nên có kế hoạch tài chính rõ ràng, sử dụng đòn bẩy tài chính hợp lý, theo dõi thường xuyên tỷ lệ ký quỹ và biến động của thị trường, và sẵn sàng nộp thêm tiền hoặc bán bớt cổ phiếu khi cần thiết.
Nguyên nhân dẫn đến bán giải chấp cổ phiếu
ĐỌC THÊM: Đầu tư chứng khoán dài hạn là gì? Vì sao nên đầu tư chứng khoán dài hạn
2.3. Hậu quả của việc bán giải chấp cổ phiếu
Bán giải chấp cổ phiếu là một trong những rủi ro lớn nhất khi tham gia giao dịch ký quỹ. Việc bán giải chấp cổ phiếu có thể gây ra những hậu quả tiêu cực cho nhà đầu tư, cả về mặt tài chính và tâm lý.
Về mặt tài chính, bán giải chấp cổ phiếu có nghĩa là nhà đầu tư bị buộc phải bán cổ phiếu ở mức giá thấp hơn giá mua, dẫn đến mất vốn. Ngoài ra, nhà đầu tư cũng phải trả lãi vay margin cho công ty chứng khoán, làm tăng chi phí giao dịch. Bán giải chấp cổ phiếu cũng khiến nhà đầu tư mất cơ hội đầu tư vào những cổ phiếu tiềm năng khác, bỏ lỡ những cơ hội sinh lời trên thị trường.
Về mặt tâm lý, bán giải chấp cổ phiếu có thể gây ra những cảm xúc tiêu cực cho nhà đầu tư, như tức giận, buồn bã, áy náy, hoặc mất tự tin. Những cảm xúc này có thể ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của nhà đầu tư trong tương lai, làm họ trở nên thiếu khách quan, thiếu kiên nhẫn, hoặc quá dũng cảm. Bán giải chấp cổ phiếu cũng có thể làm mất uy tín của nhà đầu tư với công ty chứng khoán, khiến họ khó khăn trong việc vay margin hay giao dịch ký quỹ sau này.
Hậu quả của việc bán giải chấp cổ phiếu
ĐỌC THÊM: Thao túng thị trường chứng khoán là gì?
3. Cách tránh phải bán giải chấp cổ phiếu
3.1. Lựa chọn công ty chứng khoán uy tín
Lựa chọn công ty chứng khoán uy tín là một bước quan trọng để bảo vệ quyền lợi và tối ưu hóa lợi nhuận của nhà đầu tư. Một công ty chứng khoán uy tín sẽ cung cấp cho nhà đầu tư những dịch vụ chất lượng, chi phí hợp lý, hỗ trợ tư vấn chuyên nghiệp, và đảm bảo an toàn giao dịch.
Để lựa chọn một công ty chứng khoán uy tín, nhà đầu tư nên dựa vào các tiêu chí sau để đánh giá:
- Danh tiếng và tiềm lực của công ty chứng khoán: Nhà đầu tư nên chọn những công ty có thâm niên hoạt động, quy mô lớn, vốn điều lệ cao, và có uy tín trên thị trường.
- Hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại và an toàn: Nhà đầu tư nên chọn những công ty có hệ thống giao dịch trực tuyến ổn định, bảo mật, và dễ sử dụng. Ngoài ra, nhà đầu tư cũng nên kiểm tra xem công ty có cung cấp các ứng dụng di động hay không, để thuận tiện cho việc giao dịch trên thiết bị di động.
- Đa dạng dịch vụ: Nhà đầu tư nên chọn những công ty có cung cấp nhiều loại sản phẩm và dịch vụ phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của mình, như giao dịch ký quỹ, giao dịch phái sinh, giao dịch ETF, giao dịch quốc tế, hay các dịch vụ khác như quản lý danh mục, phân tích thị trường, hay bảo hiểm rủi ro.
- Đội ngũ nhân viên và tư vấn viên có kinh nghiệm: Nhà đầu tư nên chọn những công ty có đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, nhiệt tình, và có kiến thức sâu rộng về thị trường. Ngoài ra, nhà đầu tư cũng nên kiểm tra xem công ty có cung cấp các kênh liên lạc thuận tiện hay không, như điện thoại, email, chat online, hay zalo.
- Chi phí giao dịch chứng khoán hợp lý: Nhà đầu tư nên chọn những công ty có chi phí giao dịch thấp hoặc cạnh tranh so với thị trường. Chi phí giao dịch bao gồm phí môi giới (phí giao dịch), phí bảo trì tài khoản (phí duy trì), phí margin (phí vay ký quỹ), và các loại phí khác.
Cách tránh phải bán giải chấp cổ phiếu
XEM THÊM: Nên mở tài khoản chứng khoán ở đâu? 5 công ty tốt nhất 2023
3.2. Theo dõi tỷ lệ ký quỹ
Theo dõi tỷ lệ ký quỹ là một việc làm cần thiết cho nhà đầu tư giao dịch ký quỹ, để đảm bảo rằng tài sản thực có của mình luôn đủ để bảo đảm cho khoản nợ vay từ công ty chứng khoán.
Nếu tỷ lệ ký quỹ thực tế của nhà đầu tư thấp hơn tỷ lệ ký quỹ bắt buộc do công ty chứng khoán quy định, nhà đầu tư sẽ phải bổ sung thêm tiền hoặc chứng khoán vào tài khoản, hoặc phải bán giải chấp một phần hoặc toàn bộ cổ phiếu để trả nợ.
Tỷ lệ ký quỹ thực tế (Rtt) được tính theo công thức sau:
Rtt = [Giá trị TSBĐ/ (Tổng giá trị nợ thực tế – Tiền – Tiền bán chứng khoán chờ về)]*100
Trong đó:
- Giá trị TSBĐ: Giá trị tài sản đảm bảo, bao gồm tiền và chứng khoán trong tài khoản ký quỹ, tính theo giá thị trường.
- Tổng giá trị nợ thực tế: Tổng số tiền vay từ công ty chứng khoán để mua cổ phiếu.
- Tiền: Số dư tiền mặt trong tài khoản ký quỹ.
- Tiền bán chứng khoán chờ về: Số tiền sẽ được nhận khi thanh toán các lệnh bán cổ phiếu đã khớp.
Tỷ lệ ký quỹ thực tế phải luôn cao hơn tỷ lệ ký quỹ bắt buộc do công ty chứng khoán quy định. Tùy vào từng công ty chứng khoán, tỷ lệ ký quỹ bắt buộc có thể khác nhau, nhưng thường dao động từ 30% đến 50%.
Nếu tỷ lệ ký quỹ thực tế của nhà đầu tư xuống dưới mức này, nhà đầu tư sẽ nhận được thông báo yêu cầu bổ sung ký quỹ từ công ty chứng khoán. Nếu nhà đầu tư không thực hiện yêu cầu này trong thời hạn quy định (thường là 1 ngày làm việc), công ty chứng khoán sẽ có quyền bán giải chấp cổ phiếu của nhà đầu tư để thu hồi nợ.
Cách tránh phải bán giải chấp cổ phiếu
ĐỌC THÊM: Lưu ký chứng khoán là gì? Tại sao phải lưu ký chứng khoán
3.3. Đa dạng hóa danh mục đầu tư
Đa dạng hóa danh mục đầu tư là chiến lược tối ưu tài chính trong lựa chọn các loại tài sản đầu tư, nhằm cắt giảm rủi ro và gia tăng cơ hội sinh lời. Đa dạng hóa danh mục đầu tư có thể được thực hiện bằng cách:
- Mở rộng các loại tài sản đầu tư, bao gồm tiền, vàng, bất động sản, ngoại tệ, cổ phiếu, trái phiếu, quỹ ETF, quỹ mở, quỹ đóng…. Các loại tài sản này có mức sinh lời và rủi ro khác nhau, do đó khi một loại tài sản gặp khó khăn, nhà đầu tư vẫn có thể bù đắp từ các loại tài sản khác.
- Phân bổ nguồn vốn đầu tư theo mức ưu tiên vào các loại tài sản có tiềm năng từ cao xuống thấp. Nhà đầu tư nên xác định mục tiêu và thời gian đầu tư của mình, để lựa chọn các loại tài sản phù hợp với nhu cầu và khả năng chịu rủi ro của mình.
- Tiếp tục đầu tư thêm vào danh mục khi có điều kiện thuận lợi. Nhà đầu tư nên duy trì việc góp thêm vốn vào danh mục đầu tư của mình theo định kỳ hoặc khi có thêm thu nhập. Điều này giúp nhà đầu tư không bị ảnh hưởng bởi biến động giá của thị trường và gia tăng giá trị danh mục trong dài hạn.
- Theo dõi hiệu quả và điều chỉnh danh mục khi cần thiết. Nhà đầu tư nên kiểm tra danh mục của mình ít nhất một lần mỗi năm, để xem xét lại tỷ lệ phân bổ các loại tài sản và hiệu suất của chúng. Nếu có sự thay đổi về thị trường, nhu cầu hoặc khả năng chịu rủi ro của nhà đầu tư, nhà đầu tư nên điều chỉnh lại danh mục để phù hợp với hoàn cảnh mới.
- Không đa dạng hóa quá mức. Đa dạng hóa quá mức là khi nhà đầu tư sở hữu quá nhiều loại tài sản hoặc quá nhiều mã cổ phiếu trong cùng một ngành. Điều này sẽ làm giảm hiệu quả của việc đa dạng hóa, vì các loại tài sản hoặc mã cổ phiếu này sẽ có xu hướng biến động theo cùng một chiều. Nhà đầu tư nên giới hạn số lượng loại tài sản hoặc mã cổ phiếu trong danh mục của mình, để tránh phân tán quá nhiều nguồn lực và khó quản lý.
Cách tránh phải bán giải chấp cổ phiếu
4. Kết luận
Bán giải chấp cổ phiếu là một rủi ro lớn đối với những nhà đầu tư sử dụng giao dịch ký quỹ. Để tránh phải bán giải chấp cổ phiếu, bạn nên lựa chọn công ty chứng khoán uy tín, theo dõi tỷ lệ ký quỹ và đa dạng hóa danh mục đầu tư. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về khái niệm bán giải chấp cổ phiếu là gì và cách tránh phải bán giải chấp. Chúc bạn đầu tư thành công!
******************************
Tham gia ngay Group Đầu tư giá trị của AzFin Việt Nam để có thể nhận các bản tin đầu tư chất lượng.
Liên hệ với AzFin theo các thông tin dưới đây:
- Hotline: 096 249 86 39
- Fanpage AzFin Việt Nam: https://www.facebook.com/AzFinVietNam
- Youtube: https://www.youtube.com/c/azfinvietnam
- Zalo Official AzFin Việt Nam: https://zalo.me/1723747511285646453
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@chungkhoanazfin
- Tham khảo các khóa học của AzFin: https://academy.azfin.vn/